ممکن است که امریکا، علاقه ایران نسبت به توافق هسته‌ای را بیشتر از واقعیت فرض کرده.

 شیرین هاشمی :ترج

تابه امروز شکست توافق هسته ای بین ایران و امریکا هنوز اعلام نشده چون غرب احتیاج دارد که مطمین شود که برنامه هسته ای ایران تحت نظارات است و ایران بمب اتمی نمیسازد، و غرب هم چنان از نفت و گاز ایران می‌تواند استفاده کند. ایران چهارمین ذخایر نفت و دومین گاز را در دنیا را دارد. تحریم های سنگین غرب بر روسیه تاثیر بالعکس بر خود آنها داشته. و یک راه حل جدیدی قبل از تحمیل تحریم های بیشتر علیه روسیه باید ‌پیدا شود. 

بنابراین اعلامیه غرب که مذاکرات در حال حاضر متوقف شدند فقط یک حالت چانه زنی را دارد که فشار بیشتری را بر ایران بگذارد. حقیقتا، غرب اشتباها فکر میکند که ایران فورا میخواهد که مجددا با غرب همکاری اقتصادی داشته باشد. امریکا کاملا اشتباها فکر میکند که ایران بسیار مایل به توافق با آنها و لغو تحریم است.

از روز اول دولت ابراهیم رییسی، امریکا نتوانسته بفهمدکه ایران بسیار به عقاید خود مستحکم است. آقای رییسی قصد خود را برای همکاری با کشورهای شرقی را اعلام کرد و منظور از مذاکرات غیر مستقیم هسته ای با امریکا برای رسیدن به اهداف جمهوری اسلامی و آزاد سازی پولهای مسدود شده ایران است. 

با اینحال، امریکا با زهم نتوانست درک کند که ایران می‌تواند بدون توافق هسته ای و با تحریم های امریکا که برای ۴۳ سال اخیر تحمل کرده ادامه دهد. و امریکا بزرگ‌ترین دشمن ایران خواهد بود حتی اگر چندین توافق بین دو کشور امضا شوند.

در ۵ ماه اخیر ریاست جمهوری ابراهیم رییسی، ایشان مذاکرات هسته ای را در اولویت سطح متوسط قرار دادند. رییس جمهور امریکا بایدن ۵ ماه تمام صبر کرد تا رییسی بازگشت به مذاکرات غیر مستقیم و انتخاب علی باقری کنی را به عنوان رییس تیم مذارکره کننده ایران را اعلام کنند. باقری کنی بالعکس جواد ظریف که فکر می‌کرد آینده ایران کاملا در دست غرب می‌باشد در مذاکرات به خواسته های ایران وفادار است. در عرض یک سال ترامپ توافق برجام را در زمان دولت میانه رو روحانی را در سال ۲۰۱۸ کاملا پاره کرد و وزیر خارجه ظریف را ناامید و بدون متحد ماند.

از روز اول مذاکرات در دوران آقای رییسی، علی باقری کنی اجازه نداد که مقامات امریکایی نقش مستقیم داشته باشند و از میانجی اروپایی استفاده شد. ایران نقش مقامات اروپایی را پذیرفت با اینکه آنان هم نتوانستند به پای تعهدات خود در سال‌های آخر بایستند. و حقیقتا زمانی که ترامپ برجام را به طور غیر قانونی لغو کرد، کشورهای اروپایی هم قوانینی را که امضا کرده بودند اجرا و رعایت نکردند. شرکت‌های اروپایی جرات حضور در ایران را نداشتند چون از تهدیدات ترامپ برای تحریم های حداکثری ترسیدند. اروپا خط مشی امریکا را دنبال کرد چون نمیخواست که امریکا را اذیت کند و میخواست که با امریکا هم عقیده باشد.

در ۲۰۱۹، درست یک سال بعد از آن که ترامپ از توافق هسته ای خارج شد، ایران اولین پیام خود را به دنیا فرستاد. ایران غنی سازی اورانیوم را تا ۲۰ درصد اضافه کرد و چند سال بعد به ۶۰ درصد افزایش داد و سانتریفیوژ های خود را از ای-ار ۱ به ای-ار ۹ توسعه داد. دولت امریکا هزاران تحریم ها را به جمهوری اسلامی تحمیل کرد و ترامپ به منتظر تماس از طرف مقامات ایرانی که از او خواستار بخشش باشند بدون نتیجه ماند و به احتمال قوی هیچ زمان مقامات ایرانی تا زمانی که امریکا تغییر جدی ‌در سیاست خارجه خود درباره ایران نشان ندهد، با سران امریکا تماس حاصل نخواهند کرد.