توسط: ایلایجا ماگنیر ejmalrai@
ترجمه: شیرین هاشمی
در روزهای اخیر ژوهانسبورگ به دلیل اینکه پانزدهمین جلسه رهبران کشورهای بریکس؛ برزیل، روسیه، هند، چین و آفریقای جنوبی در آنجا انجام شد، بسیار مورد توجه قرار گرفته. مهم‌ترین لحظه زمانی بود که تشکیل بریکس پلاس هم اعلام شد که شامل عضویت ۶ کشورهای جدید از جمله ایران، عربستان، امارات، مصر، آرژانتین و ایتوپی مییاشد. کشورهای جدید تا ژانویه ۲۰۲۴ عضویت کامل را دریافت میکنند. تمام دنیا تماشاگر هستند چون نه تنها پدیده جدیدی است ولی هم چنان می‌تواند پویایی تجارت بین المللی را تغییر دهد و وابستگی به دلار امریکا را کاهش دهد.
بریکس به اهداف متنوع، همگرایی و همپوشانی منافع اعضا تمرکز دارد. بسیاری از کشورها میخواهند جزو این سازمان باشند تا قدرت اقتصادی خود را قوی تر کنند، از انزوا بیرون آیند و خود را از زندانی شدن به یکجانبه گری امریکا و هژمونی دلار راحت کنند. این تلاش بیشتر به دلیل سو استفاده امریکا از تحریم ها و دلار است که امریکا بیشتر از این تهدیدات استفاده میکند. هم چنان مقاومت روسیه در برابر غرب در اوکراین هم موثر بوده. این ملاقات کشورهای بریکس، صحنه را برای نظم جدید اقتصادی فراهم نموده چون کشورها به دنبال راههایی برای دور زدن از قدرت یکجانبه گری و تسلط دلار میباشند حتی اگر این کشورها قبول دارند که میسر بسیار سختی با چالش های متفاوت در مقابل دارند.
برخاسته از ابتکار روسیه در ۲۰۰۶، گروه بریکس مهمتر و بزرگ‌تر شده، در اولین مذاکرات در ۲۰۰۹ روسیه، چین، برزیل، هندوستان، و در ۲۰۱۱ آفریقای جنوبی به هم پیوستند و اسم گروه از بریک به بریکس تغییر یافت. برنامه برای مذاکرات ۲۰۲۳ وسیع است و مسایلی به مانند امکانات تجارت و سرمایه گذاری، توسعه پایدار و نو آوری، اصلاح حکمرانی جهانی، توسعه مهارت ها، قوی سازی اقتصاد های محلی، ایجاد ارز دیگر به غیر از دلار، و ترویج تجارت در ارزهای محلی و عضویت دیگر کشورها توجه داده می‌شود. مسایل امنیت دیگر چندان مهم نیستند که نشان دهنده اهداف بسیار متفاوت بریکس است که به دیگر مسایل که شامل چالش آشکار کشورهای غربی در جنگ اوکراین نیست، توجه دارند.
Subscribe to get access
Read more of this content when you subscribe today. اهداف در روایت بریکس به شدت با بسیاری از کشورها در سراسر جهان طنین انداز شده است، به خصوص کشورهایی که در آستانه توسعه و پیشرفت اقتصادی هستند. قاره های آفریقا، امریکای لاتین و آسیا همگی بازیگران کلیدی در این چشم انداز قابل تحول مییاشند. خاور میانه هم نقش بسیار مهمی را در بریکس دارد با بیش از ۲۲ کشورهای با اقتصاد در حال توسعه قصد خود را برای عضویت اعلام کردند. کشورهایی که در آینده به بریکس اضافه می‌شوند کویت، بحرین، الجزایر و ترکیه میباشند که در ملاقات ۲۰۲۴ در روسیه خواهد بود.
بریکس که ۴۲ درصد جمعیت دنیا (۳.۲۴ میلیارد مردم) را شامل می‌شود ، اعضای جدید را قبول میکند تا از هژمونی دلار دوری کنند و معاملات با ارزهای محلی انجام بگیرد. امیدواری است که امریکا عملیات خشن خود را که شامل تحریم و تهدید و تنبیه نسبت به دیگر کشورها را کمتر کند، کشورهایی به مانند ایران، ونزویلا، کوبا و سوریه. و در آینده اگر بشود تاثیر تحریم ها را کاهش داد، کشورها جرات اینکه نفوذ امریکا را کاهش دهند و اجازه ندهند امریکا به آنها زورگویی کند را خواهند داشت.بانک جهانی و صندوق بین المللی پول باور دارند که یک سوم اقتصاد جهان امسال از تورم رنج میبرد. ولی چین و هند اقتصادهای قوی دارند و کشورهای در حال توسعه بریکس به نظر نمیرسد که این مشکلات اقتصادی شامل آنها باشد به خصوص اعضای جدید عربستان و امارات.آفریقای جنوبی به عنوان کشور میزبان دیگر اهدافی به غیر از مذاکرات بریکس را در نظر دارد. او میخواهد جزوی از تبدیل قاره افریقا از تامین کننده مواد خام به نهاد تولیدی و صنعتی باشد. هم چنان میخواهد که کمبود انرژی و برقی خود را با توافق هایی با روسیه جبران کند.
برای این دلایل، امور امنیت در این ملاقاتها زیاد مورد توجه قرار نگرفت و آفریقای جنوبی خود را از بحران اوکراین دور کرد و نخواست که بر ضد امریکا به نظر اید.مسیر روسیه در چهار چوب بریکس به دلیل پیدا کردن بازارهای جدید و راهبرد ژیو پلیتیکی جدید است. روسیه میخواهد که به عنوان یک کشور که در بازارهای در حال توسعه فعال است و خود را از نفوذهای غربی دور نگه میدارد شناخته شود. روسیه میخواهد که هر چه زودتر به وابستگی خود به سویفت و دلار امریکا را پایان دهد و با تاثیرات تحریم ها کنار بیاید. روسیه موفق بوده که تجارت را با کشورهای بریکس بسیار افزایش دهد که به بیش از ۳۰۰ میلیارد دلار در این سال می‌رسد که ۳۵.۶ در صد بیشتر از سال قبل است. به خصوص پروژه تامین کاز روسیه با چین از طریقه مانگولیا می‌تواند تجارت را به رقم های حتی بیشتری برساند. و البته با همکاری با کشورهای آفریقایی توسعه بسیار قابل توجهی هم دیده می‌شود.با اینکه هند یکی از متحدان امریکا است، هند هم چنین عقایدی را توسط رییس جمهور نارندا مدی اعلام کرده. هند میخواهد که روابط خود با امریکا و غرب را حفظ کرده ولی با کشورهای بریکس هم معامله داشته باشد. هم چنان چین که دومین کشور با جمعیت است به دنبال بازارهای جدید و فرصتیهای توسعه جدید است. و برای این اهداف، باید بین اقتصاد کشورها همکاری، بازارهای جدید، مبادله کالا و توسعه زیر ساخت‌ها صورت بگیرد همانطور که چین در آفریقا انجام میدهد. رییس جمهور چین شی جین پینگ به رییس جمهور ایران ابراهیم رییسی بیان کرد که چین آماده است که کاملا با ایران همکاری کند و این حتما ۴۲ سال تحریم های علیه ایران را تضعیف خواهد کرد.
برای برزیل، با عضویت بریکس می‌تواند به اولویت‌های خود تمرکز کند. شرکت رییس جمهور سابق برزیل دیلما روسوف که در حال حاضر رییس بانک توسعه بریکس است در ملاقات ژوهانسبورگ پیام دقیقی را فرستاد. هدف اصلی برزیل اعمال نفوذ در بازارهای در حال پیشرفت امریکای لاتین است و برزیل میخواهد که وابستگی به دلار را کاهش دهد و از ارزهای محلی استفاده کند. و هم چنان برزیل میخواهد که با بازارهای متفاوت در آفریقا و آسیا هم شرکت کند و از بازارهای انحصاری غربی دوری کند. و البته حجم تجارت خود با آفریقا را به بیش از ۳.۵ درصد افزایش دهد.البته نباید فراموش کنیم که بریکس راه حلی جادویی برای از بین بردن یکجانبه گرایی اقتصادی آمریکا و تسلط دلار را ندارد. این تسلط از زمان جنگ جهانی دوم شروع شده و به خصوص در ۱۹۷۱ میلادی که توسط طلا حمایت شده، قوی تر شده. بریکس محدودیت دهه ها قدرت دلار را ضعیف کردن را به خوبی میداند و به این دلیل مسیر به مانند روسیه را دنبال میکند. چین هم از بانک آسیایی برای جایگزینی بانک بین المللی غرب استفاده کرد تا کشورهایی به مانند روسیه، ایران، کوبا و ونزویلا که به دلیل تحریم های امریکا راه حلی نداشتند از آن استفاده کنند. هم چنان دیگر سرمایه گذاری های چین در جاده ابریشم و آفریقا، نفوذ و جایگاه چین را قوی تر میکند.
مسیر در آینده طولانی و پیچیده است. بریکس نمیتواند یکدفعه نیم قرن تسلط دلار را از بین ببرد. بالعکس آنها تمرکز به ادامه مسیر روسیه و چین را دارند و دارای ابعاد اقتصادی و سیاسی است. و قابل توجه است که این همکاری اقتصادی با مقابله با ائتلاف غربی جی ۷ تفاوت بسیار دارد. به جای اینکه نیروی تهاجمی باشد، همکاری بین قدرتهای مختلف را نشان میدهد.دوره جدیدی از رقابت در راه است، که ابر قدرتهای غربی را مجبور میکند که با اقتصادی‌های در حال رشد همکاری کنند. تکامل سریع یک جهان در حال تغییر الگوی غالب یک منطقه بسته اروپا و آمریکایی را به چالش می کشد. کشورهای صنعتی ثروتمند باید با اقتصادهای در حال توسعه در ارتباط باشند و عصر جدید احتیاج به تغییر دارد چون اکثر کشورها هژمونی غرب را رد میکنند و خواسته آینده سیاسی و اقتصادی متعادل تر میباشند. اتحادهای جدید می‌توانند در کنار جی ۷ غربی کار کنند و نمادی از پویایی منظر جهانی در آینده است.
You must be logged in to post a comment.