Libanon: voor de demonstranten zal deze week niet hetzelfde zijn als vorige week

Screenshot 2019-10-26 at 17.42.35

Door Elijah J. Magnier: @ejmalrai

Na minder dan twee weken van algemene, impulsieve en ongeorganiseerde protesten in de straten van Libanon, is de afgelopen dagen een enorme hoeveelheid geld geïnvesteerd – door onbekende donoren om demonstranten te voorzien van voedsel, drank en benodigdheden, zodat zij op straat zouden blijven tot “de val van het politieke regime, de regering en de heerschappij van de bankiers, in het bijzonder de Centrale Bank”.

De meeste Libanezen zijn het eens met de bezorgdheid van de demonstranten over de corruptie van het politiek-sektarische systeem, die een handvol politieke leiders in staat tellen het hele land te controleren. Deze mensen hebben macht over alles in Libanon en kunnen alles doen zonder verantwoording of controle  te moeten afleggen. Geen wonder, want het rechtssysteem wordt gecontroleerd door dezelfde politici die een ongepast vonnis gewoon kunnen opschorten. Bovendien worden alle topmilitairen en veiligheidsagenten – zonder uitzondering – benoemd door dezelfde politieke leiders die de macht onder elkaar verdelen. Ze brengen hun carrière door aan de zijde van de politici tot wie ze “behoren” (afhankelijk van hun religie) en streven steeds naar betere en hogere functies binnen het veiligheidsapparaat.

Niemand in Libanon had ooit gedacht dat dit gecorrumpeerde sektarische systeem door elkaar geschud zou kunnen worden en dat mensen het op straat zouden confronteren. Geen enkele politieke leider geloofde dat hij zich ooit bezorgd zou moeten maken over het behoud van zijn “troon”, die over tientallen jaren heen is opgebouwd voor de volgende generatie van de familie, die het overneemt wanneer de vader met pensioen gaat.

Maar ook al hebben de protesten nu een andere dimensie gekregen, de gerechtvaardigde eisen van de demonstranten zullen niet worden ingewilligd door het hele politieke systeem ten val te brengen. Libanon heeft behoefte aan een wetgevende autoriteit om wetten te wijzigen en een regering om ze ten uitvoer te brengen. Als de mensen die door het systeem zijn benoemd, zouden vallen, wie zou het dan overnemen? De president? De demonstranten vragen om zijn ontslag. Het leger? De hoge officieren van het leger worden benoemd door dezelfde politici die van corruptie worden beschuldigd. Het is niet moeilijk voor te stellen dat een mogelijke verdeeldheid binnen het leger het land in een totale chaos brengt.

Dit zou precies het resultaat zijn dat landen als Saoedi-Arabië en Israël willen, dat Libanon nog dieper in de chaos wegglijdt. Dit zou Hezbollah, hun grootste vijand, in de interne situatie van het land verstrikt zien raken en zou Hezbollah ervan weerhouden hun inspanningen te richten op het stoppen van de Israëlische ambities in Libanon.

Israël heeft wellicht niet verwacht dat de chaos in Libanon Hezbollah ertoe zou aanzetten om het zuiden van Libanon te controleren en het, met inbegrip van de Bekaa-vallei, de buitenwijken van Beiroet en misschien andere plaatsen in het land, te beschermen. Israël zou zeker niet vreedzaam kunnen slapen, totale chaos is immers nooit voorspelbaar. Toch is het niet in het voordeel van Hezbollah om bepaalde gebieden te controleren. Hezbollah-leden, -families en -aanhangers zijn Libanees en de meesten van hen hebben geen ander land om heen te gaan. Zij maken het grootste deel uit van de arme arbeidersklasse en behoren tot de meest getroffenen door de corruptie waar Libanon onder gebukt gaat. Het is in het voordeel van Hezbollah dat Libanon verenigd blijft en chaos vermijdt.

Het voorbeeld van de chaos in Libië staat levendig in het geheugen gegrift; de Amerikaanse bezetting van Irak, de controle door ISIS en de gevolgen daarvan zijn nog steeds niet voorbij en de pogingen om een regimewisseling in Syrië uit te voeren en de lange oorlog in dat land zijn nog steeds actueel. Libanon zou niet willen afglijden op een destructief pad dat het land onderwerpt aan de wet van de jungle, met als resultaat de toename van de armoede. De meeste demonstranten zouden dit niet willen, zelfs niet als de prijs daarvoor bestaat uit het tolereren van sommige politici die van corruptie worden beschuldigd.

Screenshot 2019-10-26 at 17.59.19

In Syrië begonnen de protesten in 2011 vreedzaam genoeg in Dara, toen de veiligheidstroepen enkele kinderen arresteerden en mensen de centrale regering vroegen om de veiligheidstroepen ter verantwoording te roepen. Niet lang daarna namen de protesten een andere wending, streefde naar de val van het regime en werden de wapens opgenomen. Georganiseerde groepen verspreidden zich over het hele land via de islamisten, die in moskeeën het fundament legden voor een islamitische opstand. ISIS-leider Abu Bakr al-Baghdadi stuurde zijn commandanten, onder leiding van Abu Mohammad al-Joulani, een ISIS-emir die zich tegen zijn baas keerde en zich verbond met Al Qa’ida om vervolgens zijn eigen jihadistische groep te vormen die dezelfde Takfiri-ideologie huldigt. De Ansar (lokale aanhangers) werden bewapend en het onschuldige protest veranderde in een moorddadige 8-jarige oorlog, die Syrië bijna  verwoestte en veel Syriërs doodde. Maar de centrale regering in Damascus bleef in stand.

De gebeurtenissen van de laatste uren in Libanon zijn belangrijk. Volgens goed geïnformeerde bronnen kreeg het leger 48 uur de tijd om alle hoofdwegen te openen zonder noodzakelijkerwijs demonstranten aan te vallen. Als het leger faalt, zal de regering het overnemen en een nieuw legerleider benoemen die de macht zal hebben – weg van de politiek (want de huidige legerleider, generaal Joseph Aoun, heeft de ambitie om president te worden) – om de wegen open te houden.”

“De politieke leider van de Druzen, Walid Jumblat, en de leider van de ‘Libanese strijdkrachten’, Samir Geagea, stonden op het punt hun doel te bereiken, het ontslag van de minister van Buitenlandse Zaken en schoonzoon van president Gebran Basil en de door Amal benoemde minister van Financiën Ali Hasan al-Khalil afdwingen. Contacten op het laatste moment hebben dit proces een halt toegeroepen: het zou alleen maar het doel hebben gediend van degenen die nog meer ontslagen zouden eisen en het land in chaos brengen door meer en niet te stuiten concessies te vragen. Er is een hervormingsproces in de regering op gang gebracht, maar een kleine regering zal niet in staat zijn om de crisis aan te pakken, omdat het de goedkeuring van het parlement nodig heeft. Bovendien werd een nieuwe kieswet met heel Libanon als één district verworpen door Geagea en de Patriarch el-Ra’ei, omdat dit de christenen 20-25% van het parlement zou geven, een percentage dat beschouwd wordt als een schending van de overeenkomst van al-Taef. Een technocratische regering is een goede en noodzakelijke stap. Desalniettemin zal die eens benoemd goedgekeurd moeten worden door het parlement en daarom haar zegen moeten krijgen”, aldus de bron.

De aanwezigheid van demonstranten in de straat is positief zolang ze de toegang tot straten en bedrijven niet afsluiten. Het doel moet zijn om druk te blijven uitoefenen op de regering, het hervormingsproces nauwlettend in de gaten houden en om meer te vragen zodra de eerste hervormingen zijn doorgevoerd. Het zal een lange reis worden, want, in tegenstelling tot de vraag van de bevolking, kan de eeuwenlange corruptie niet in een paar weken worden weggenomen. De guillotine van de Franse revolutie van 1789 kan niet tegen het feodale systeem van Libanon worden ingezet, ook al moet het land zijn politieke landschap herontwerpen.

Hezbollah nam het op zich om het terrorisme te bestrijden, , zonder twijfel een zeer ambitieus doel. Hezbollah en de demonstranten hebben dezelfde eisen, maar verschillen in de timing voor het bereiken van hun doelstellingen. De eis van de demonstranten is de ondergang van het hele systeem, terwijl Hezbollah tegen chaos is en zich ervan bewust is dat er een wonder nodig zou zijn om het hele regime op enkele weken te veranderen – dat wil zeggen, tenzij alle krijgsheren (uit de Libanese burgeroorlog van 1975-1989) het veld ruimen of vrijwillig in ballingschap vertrekken.

De politieke partners van Hezbollah worden verantwoordelijk gesteld voor de corruptie en Hezbollah wordt ervan beschuldigd hen te beschermen. Volgens de bron “is dit niet juist omdat Hezbollah het mindere kwaad selecteert en stapsgewijs de corruptie bestrijdt. President Michel Aoun, de voorzitter van het parlement Nabih Berri en premier Saad Hariri hebben hun aanhangers op straat (ook al zijn de fans van Hariri geschokt door de Saudische anti-Hariri positie). Alle politici hebben hun fouten en zijn medeverantwoordelijk voor de huidige situatie. Hervormingen beginnen met geduld en de door de premier aangekondigde onmiddellijke hervormingen zijn een goed maar onvoldoende begin. Wij oordelen op basis van de praktische stappen van de regering, maar zeker niet door het bevorderen van totale chaos”.

Libanon is gebouwd op publieke relaties en op loyaliteit aan politici en veiligheidsleiders die in veel huizen hangen hun portretten. Buiten het Midden-Oosten zijn de namen van de veiligheidsfunctionarissen onbekend. In Libanon is dat niet het geval. Iedere minister heeft macht, ieder parlementslid heeft connecties en kan diensten faciliteren: mensen vereren hem dus. Het is een land dat gebouwd is op vriendjespolitiek en het verlenen van gunsten. Libanon heeft jaren nodig om dit te hervormen, met een nieuwe generatie die bereid is om serieuze aanpassingen door te voeren.

De taak is ingewikkeld en de weg is bezaaid met obstakels en buitenlandse interventies waarvan de landen bereid zijn miljoenen uit te geven om “de invloed van Iran in Libanon te raken”. In feite bestaat het gevaar dat deze zelfde krachten het helemaal niet erg zouden vinden om Libanon vernietigd te zien worden. De komende weken zullen daarom van doorslaggevend belang zijn.

Vertaald door Francis J.

This article is translated for free to many languages by volunteers so readers can enjoy the content. It shall not be masked by Paywall. I’d like to thank my followers and readers for the confidence and support. If you like it, please don’t feel embarrassed to contribute and help fund it for as little as 1 Euro. Your contribution, however small, will help ensure its continuity. Thank you.

Copyright ©  https://ejmagnier.com, 2019