ایلایجا مگنایر توسط: @ejmalrai
ترجمه: شیرین هاشمیدر حال حاضر با وجود مشکلات اقتصادی و سیاستی، عراق به عنوان لبنان دوم پر منطقه محسوب می‌شود. شرایط بسیار وخیم اقتصاد عراق باعث می‌شود که دولت مرکزی بغداد مجبور به تصمیم گیریهای دشوار و سخت بشود.
این شرایط شکننده سیاسی و اقتصادی نشان دهنده وضعیت ناآرام منطقه می‌باشد و به نظر می رسد که غرب آسیا به عنوان یک میدان جنگ بین امریکا و ایران و‌متحدان دوکشور خواهد بود. بنابراین عراق دیگر نمیتواند جایگاه بیطرفی را داشته باشد ودر حال حاضر مجبور است که یکی از دو طرف را انتخاب کند. عراق به سوی کدام کشور خواهد رفت؟ گزینه های عراق چه میباشند؟
به دلایل راهبردهای نامناسب دولت مرکزی، عراق به تدریج به سوی فروپاشی اقتصادی می‌رود. طبق گفته مقامی از وزارت امور مالی عراق بدهی خارجی این کشور حدود ۷۲ میلیارد دلار می‌باشد و بدهی داخلی حدود ۳۵ میلیارد دلار می‌باشد.
صندوق بین‌المللی پول به عراق پیشنهاد داده که تعداد کارمندان دولتی و ارتشی را کاهش دهد، با اینکه آمار دقیقی دردسترس نمیباشد مقامات عالی کشور تخمین میزنند که تعداد کارمندان و بازنشستگان دولتی بین ۵ و ۷ میلیون می‌باشد. صندوق بین‌المللی پول هم به خصوصی کردن شرکت‌های دولتی و تعلیق کردن یارانه ها اعتقاد دارند.
به گفته مقامات وزارت امور مالی کمبود بودجه کشور که باید از ۳ درصد بیشتر نباشد در حال حاضر حدود ۵۸ در صد می‌باشد. دلایل اصلی این کمبود وام گرفتن و واردات اکثر تجهیزات کشور می‌باشد و هم چنین برنامه ای برای حمایت از تولید و صادرات بومی و جلوگیری برای بیش از حد وابستگی به درآمد نفتی به هدف نرسید.
در سال ۲۰۱۷ بودجه کشور به حد ۷۲ میلیارد دلار رسید و سال بعد در ۲۰۱۸ به ۷۰ میلیارد دلار رسید و در مقایسه بودجه سال ۲۰۲۱ از مرز ۱۶۸ میلیارد دلار رد خواهد کرد و این رقم بیشتر از بودجه ترکیبی دو سال می‌باشد. عراق برای اجرای بودجه ۲۰۲۱ پول کافی نخواهد داشت و برای پرداخت حقوق‌های کارمندهای دولتی و ادامه پروژه های زیر ساختی به مشکل خواهد خورد. دولت عراق تمام پروژه هایی را که تا ۶۰ درصد کامل نشده را فعلا متوقف کرده.
بنابراین برخی از ساختمانهای مسکونی و بیمارستان‌های جدید که در حال ساخت بودند برای ۷ سال متوقف بودند. بسیاری از جوانان تحصیل کرده کشور از طریق تظاهرات پیاپی خواستار ایجاد شغل در بازار کار و جلوگیری از فساد گسترده در جامعه هستند. زیر ساخت کشور یعنی بیمارستان‌ها ، جاده ها و سیستم برقی روبه زوال است و نیاز به بررسی دارد. وزارت امور مالی عراق از صندوق بین المللی پول در خواست وام های اضطراری در حدود ۶ میلیارد دلار کرده و امکان دارد که وام دیگری در حدود ۴ میلیارد دلار کند. دولت مرکزی عراق به این نوع پشتیبانی مالی بین‌المللی وابسته است و این طبیعتا به استقلال عراق ضربه میزند.
قیمت دینار عراقی به نسبت دلار امریکایی شرایط را وخیم‌تر میکند، اخیرا ارزش دینار نسبت به دلار از ۱۱۵۰ به ۱۴۵۰ رسید . این کاهش ارزش دینار تمام واردات را بسیار گران کرده و این اتفاق برای کشور ی که هیچ زمینه خودکفایی را ندارد فاجعه آمیز می‌باشد.
عراق به صادرات نفت خود کاملا وابسته می‌باشد و این صنعت ۹۰ در صد بودجه کشور را فراهم میکند. عراق در رتبه پنجم فهرست کشورهای برپایه ذخایر نفتی قرار دارد و این دارایی نفت بین ۷۱ چاه های نفت توزیع می‌شود. اما تنها ۲۷ از این چاه های نفت در حال استفاده میباشند و ۷۵ درصد استخراج نفت در استان جنوبی بصره قرار دارد. این عدم توازن بین استان های عراق می‌تواند مورد سواستفاده از نیروهای خارجی قرار گیرد و می‌تواند بی ثباتی را ایجاد کند. همانطور که شاهد بودیم اعتراضات مردم نسبت به نداشتن خواسته های حق دار از جمله داشتن برق، شغل، نبود زیر ساختی، و فساد به راحتی می‌توانند به آشفتگی منجر شود.
در حال حاضر عراق روزانه ۴.۶ میلیون بشکه نفت تولید میکند، و هدف تولید روزانه ۸ میلیون در ده سال آینده‌را‌در نظر گرفته با‌وجود اینکه سازمان اوپک از عراق درخواست کرده تولید خود‌را به حد ۳.۶ میلیون بشکه در روز کاهش دهد. اوپک فعلا تولید اضافه عراق را قبول کرده به دلیل هزینه سنگین عراق در جنگ علیه داعش و شرایط وخیم اقتصادی عراق. فشار امریکا روی دیگر کشورهای اوپک نزدیک به امریکا هم بی تاثیر نبوده اما اگر ایران و ونزویلا و شاید لیبی حد تولید پیشنهاد اوپک را رعایت کنند عراق به مشکل برخواهد خورد. اگر تحریم‌ها علیه ایران و ونزویلا برداشته شود احتمال اتفاق افزایش تولید این دو کشور بسیار می‌باشد. ولی به نظر نمی اید که این‌اتفاق به این زودی پیش آید.
یکی از دلایلی که عراق نمیتواند کاملا به رای مجلس خود برای خروج نیروهای امریکایی احترام قایل باشد شرایط وخیم اقتصادی می‌باشد. اگر عراق روابط خوب با امریکا را حفظ نکند دیگر نمیتواند از بانک جهانی و صندوق بین المللی پول حمایت را کسب کند.
Subscribe to get access
Read more of this content when you subscribe today.
اما حضور امریکا در کشور همراه با مشکلات خود می‌باشد، یک ویژگی رابطه با امریکا این است که عراق از رابطه سازی با کشورهای مثل چین و روسیه عقب خواهد ماند و این همان اتفاقی است که در لبنان رخ داد. باید قبول کرد که ایران نمیتواند کاملا از لحاظ اقتصادی جای امریکا را در عراق پر کند واین به دلیل محدودیت اقتصادی ایران که تحریم های بلند مدت و فشرده امریکا ایجاد کرده. ایران می‌تواند از بعضی گروه ها پشتیبانی کند و مثل سوریه تا حدی در اقتصاد عراق تاثیر گذار باشد.
علاوه بر این، هدف حضور نیروهای امریکا در منطقه خاور میانه ادامه هژمونی امریکا می‌باشد و طبیعتا یک کشور بسیار ثروتمند مثل عراق را به عنوان یک نقطه کلیدی میداند. امریکا نه تنها حقوق بین المللی را رعایت نمیکند وهم به قرار داد بسته شده با دولت عراق اهمیت نمیدهد. امریکا حاکمیت کشور عراق را زیر پا گذاشت با حمله به نیروهای انتظامی این کشور و اجازه دادن به اسراییل برای انجام همین عمل. اما نگه داشتن کشوری مثل عراق برای ایران یک مسیولیت سنگین و سخت خواهد شد. انجام خروج کامل نیروهای امریکا برای عراق سخت می‌باشد و امریکا هم نمیخواهد عراق را به ایران، روسیه و چین رها کند. امریکا برای حفظ فشار نظامی به مرزهای مختلف ایران و جایگاه مهم نسبت به روسیه و‌چین به حضور خود در عراق نیاز مند می‌باشد.
شرکت‌های امریکایی در عراق جای ثابت دارند و از زمان حمله امریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ چندین قراردادهای میلیارد دلاری را امضا کردند. در چند ماه اخیر امریکا با عراق قراردادی با قیمت ۸ میلیارد دلار امضا کرده که شرکت‌های امریکایی از جمله شوران و جنرال الکتریک برای ساخت صنعت برق کشور راهی باز کنند. این قرارداد که به نفع شرکت‌های امریکایی می‌باشد هم می‌تواند عراق را از وابستگی خود به گاز ایرانی در آورد. از این نظر امضای این قرارداد بخشی از جنگ گسترده امریکا بر علیه ایران می‌باشد و هدف امریکا این‌است که دست ایران از ارزهای احتیاطی و پروژه های سود آور دور بماند. تا به اکنون عراق به خاطر صادرات برق به استان‌های جنوبی کشور به ایران ۵ میلیارد دلار بدهی دارد.
اما گروه‌های مختلف عراقی تصمیم گرفتند که نیروهای امریکایی را به عنوان یک دشمن اشغالگر بدانند. این گروه ها وارد هیچ گونه مذاکره نخواهند شد و هر نخست وزیر و‌هر‌دولتی را در جایگاه سخت قرار می‌دهد. هم چنین نخست وزیر آینده عراق مجبور می‌شود که با تحمل حضور نیروهای امریکایی شرایط ایمنی کشور را ضعیف کند و یا نیروهای امریکایی را بیرون کند که امکان فروپاشی اقتصاد را دارد. هیچ شکی نیست که به زودی عراق میدان جنگ در نبرد بزرگ ایران امریکا خواهد شد.
در نتیجه احتمال بی ثباتی اقتصادی و سیاسی در عراق بسیار بالا‌میباشد. داعش گروهی است که می‌تواند کشور کاملا ناآرام کند و حتی حملات تروریستی خود را در سراسر کشور امسال آغاز کرده . دولت عراق درباره شرایط امنیتی کشورش تصمیم‌های سخت و دشوار دارد و آهسته تبدیل به لبنان جدید محسوب می‌شود. امکان نارامی های داخلی و آینده نا مشخص بسیار می‌باشد.
عراق رابطه خوب هم با ایران و هم با امریکا را نیاز دارد ولی حفظ این تعادل کار آسانی نمیباشد. همکاری کامل با هرکدام از این دو کشور واکنش از طرف فراموش شده ایجاد خواهد کرد و امکان تبدیل کشور عراق به یک میدان جنگ بین امریکا و ایران بسیار قوی می‌باشد ود‌راین اتفاق عراق بزرگ‌ترین آسیب را خواهد دید.
You must be logged in to post a comment.