Door Elijah J. Magnier:
Vertaald door Francis J.
De Amerikaanse regering heeft haar contacten met haar bondgenoten in het Midden-Oosten geïntensiveerd om de spanningen die Donald Trump tijdens zijn laatste weken in functie heeft gecreëerd te de-escaleren. Indirecte berichten hebben Iran bereikt vanuit Koeweit, Oman, Qatar en meest recentelijk vanuit Irak waarbij werd gezegd dat de VS de intentie hebben om hun belofte na te komen en wensen terug te keren naar de deal van 2015 die in 2018 door Trump werd herroepen (- het had vorig jaar al “positief” gereageerd door Trump’s poging om een deal te sluiten in zijn laatste dagen af te wijzen). Iran heeft de boodschappen wel ontvangen en Teheran heeft ook gereageerd door via diezelfde kanalen positieve signalen af te leveren aan de Amerikaanse president Biden, door suggesties aan te reiken zonder scepsis te uiten over de werkelijke bedoelingen van de VS die nog steeds op de een of andere manier vasthouden aan de harde sancties van Trump. Iran heeft geen vertrouwen in wat een presidentskandidaat vóór de verkiezingen belooft, omdat de meeste presidenten van beleid veranderen zodra ze in functie zijn. Niettemin leidden sterke aanwijzingen tot de overtuiging dat een Amerikaanse poging om de wachtlijst in te korten, Iran voorrang te geven en de oorspronkelijke nucleaire deal eindelijk weer in de schijnwerpers te zetten, in de maak zou kunnen zijn.
Israël’s stafchef Aviv Kochavi sprak zich uit tegen de terugkeer van de VS naar de nucleaire deal van 2015 met Iran en bedreigde Iran. Kochavi zou de nieuwe Amerikaanse regering niet durven bekritiseren als hij niet de zegen en aanmoediging had gekregen van premier Benyamin Netanyahu, in de regio ook bekend als de “bullebak van het Midden-Oosten”. De Israëlische stafchef oversteeg zijn militaire rol en effende de weg voor het bezoek aan Washington van het hoofd van de inlichtingendienst Mossad, Yossi Cohen, dat volgende week wordt verwacht. Cohen lekte naar de lokale media zijn kritiek op Kochavi’s toespraak waarin hij Biden op de korrel nam en beweert deze als “onverantwoordelijk” te hebben bestempeld. Dit soort “good cop bad cop“-rollen zijn echter een vast onderdeel van het Israëlische repertoire.
Subscribe to get access
Read more of this content when you subscribe today.
Volgende week zal de Israëlische premier naar verwachting een bezoek brengen aan de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) om een verenigd front te consolideren tegen de verklaarde wens van Biden’s regering om terug te keren naar de nucleaire deal (bekend als Joint Comprehensive Plan Of Action – JCPOA). Israël en zijn nieuwe officiële vrienden, Saoedi-Arabië en de VAE, moeten deelnemen aan een nieuwe gewijzigde deal, waarbij deze landen de overeenkomst willen wijzigen en ook de ballistische raketten van Iran en zijn relatie met andere bondgenoten in het Midden-Oosten willen opnemen. De Golfstaten willen “de nucleaire proliferatie in de regio een halt toeroepen“, maar slagen er niet in de dubbelzinnigheid uit te leggen met het Israëlische arsenaal van meer dan honderd kernwapens vertegenwoordigt.
Iran houdt met klem vol dat elke wijziging van het JCPOA onaanvaardbaar is en dat de relatie van Iran met andere landen in het Midden-Oosten de VS niet aangaat. De Iraanse president Hassan Rouhani zei: “De nucleaire overeenkomst zal niet veranderen, en extra landen kunnen zich er niet mee bemoeien. Amerika heeft Resolutie 2231 van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties geschonden en moet daarnaar terugkeren, en als het niet wil terugkeren, dan moet het dat kenbaar maken.”
In de eerste week na de inauguratie van president Biden waren de VS en Iran het oneens over wat het eerst komt: “de kip of het ei?” De VS hebben Iran gevraagd zich te houden aan de nucleaire deal zoals die in 2015 is ondertekend maar waar de VS geen deel meer van uitmaken sinds ze in 2018 zijn vertrokken. Het Iraanse standpunt werd door alle functionarissen duidelijk en onomwonden verwoord: vraag de VS om alle sancties op te heffen en terug te keren naar de overeenkomst. Iran stelde zich echter flexibel op toen zijn minister van Buitenlandse Zaken Muhammad Javad Zarif de Amerikanen een ladder aanbood om uit de boom waar ze in waren geklommen te komen. Zarif suggereerde dat Europa zou helpen door de terugkeer van beide partijen naar het nucleaire akkoord te “synchroniseren“. Het hoofd van de Europese diplomatie, Joseph Borrell, heeft het proces geactiveerd en zijn medewerkers opgedragen contact op te nemen met Iran om de volgende stap te coördineren en op te treden als go-beween voor de twee landen die tot dusver hebben afgezien van elke directe dialoog.
De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken zei aanvankelijk dat zijn land “geen haast” had met het sluiten van een nucleair akkoord met Iran, en dat het “meer dan een jaar” zou kunnen duren voor het zover is. Hij liet in Teheran de negatieve indruk achter dat de nieuwe regering van plan is te “profiteren” van de harde sancties die Donald Trump heeft opgelegd, en onderhandelde over een wijziging van het nucleaire akkoord. Blinken stelde zijn voornemen echter bij – in Teheran beschouwd als een eerste positief teken – toen hij onlangs verklaarde dat Iran innen “drie of vier maanden” de zuiverheid voor bommenmateriaal zou kunnen bereiken.
De Israëlische minister van Energie – die niet wil dat Amerika haast maakt om met Iran om de tafel te gaan zitten – reageerde echter op Blinken door te zeggen dat “Iran één of twee jaar nodig heeft voordat het peil voor een kernwapenarsenaal wordt bereikt”. De Israëlische minister Tzaki Hanagbi (bondgenoot van Netanyahu) waarschuwde: “Israël kan zich genoodzaakt zien de nucleaire installaties van Iran aan te vallen omdat Amerika dat nooit zal doen.” Generaal Amos Gilead, voormalig hoofd van de militaire inlichtingendienst, sprak de verklaringen van de Israëlische leiders echter tegen: “Denkt u dat u een aanval (op Iran) kunt uitvoeren zonder strategische samenwerking met Amerika? Dat zal nooit gebeuren. Ze (de dreigementen) zijn slechts woorden.”
Eind december 2020 kondigde Iran aan dat het van plan is zijn uraniumverrijking te verhogen tot 20 procent (JCPOA staat een 3,67 procent toe) in de Fordow-fabriek en dat zijn voorraad laagverrijkt uranium zich heeft opgestapeld tot 2.442,9 kilogram (300 kg was toegestaan in de JCPOA-deal). Iran kondigde aan dat het over ongeveer twee weken (de 21e van de huidige maand februari) aanvullende maatregelen zou nemen om zich terug te trekken uit het Non-Proliferatieverdrag (NPV) en het aantal waarnemers van de inspecteurs van het Internationaal Atoomenergieagentschap te verminderen.
Hoe meer Israël roept naar president Biden, hoe duidelijker het wordt dat het bang is om terug te keren naar de Iraanse nucleaire overeenkomst zoals die is. Door de recente indirecte bemiddeling en boodschappen van de VS aan Iran, lijdt het weinig twijfel dat Biden gedwongen zal worden het nucleaire dossier sneller op tafel te leggen dan hij aanvankelijk had gedacht. Stel dat het aanvankelijke uitstel van de VS een soort manoeuvre was om extra Iraanse concessies te verkrijgen. In dat geval kan het alleen maar worden omschreven als een misverstand over de Iraanse vastberadenheid om verder te gaan met zijn nucleaire capaciteit.
Het lijkt erop dat de VS de vastberadenheid van Iran hebben begrepen, en dat Iran niet bereid is onvoorwaardelijk in de armen van Biden te vallen. Bovendien heeft Iran nieuwe proeven met ballistische raketten uitgevoerd en heeft het ongetwijfeld nog meer in petto. Het doel is de wereld te laten zien dat Iran niet bereid is tot oorlog, maar er wel klaar voor is als die hen wordt opgelegd, en dat het zijn vijanden ernstige schade kan toebrengen.
De VS hebben de kans om de door Zarif aangeboden ladder aan te pakken, uit de boom te klimmen en rond de tafel te gaan zitten om na te komen wat eerder na tien jaar onderhandelen was overeengekomen. Het is nu duidelijker voor al diegenen die dachten dat Iran gewoon aan het marchanderen was, dat het geen enkele extra clausule of extra deelnemer zal willen tolereren bij de nucleaire deal. Voor het overige lijdt Iran weliswaar onder de harde sancties van Trump (en wat ook die van Biden zouden kunnen zijn), maar het is erin geslaagd zich hieraan aan te passen gezien er geen alternatieven waren. 21 februari is niet meer veraf, en de regering-Biden zal zeer binnenkort haar Midden-Oostenbeleid moeten bekendmaken.
You must be logged in to post a comment.