Welke rol wordt van Hezbollah verwacht in de Gaza-oorlog?

Geschreven door – Elijah J. Magnier:

Vertaald door – Francis J.

Hezbollah is van oudsher een belangrijke speler in het bredere Midden-Oostenconflict, vooral in de confrontaties met Israël. De houding van Hezbollah ten opzichte van het Israëlisch-Palestijnse conflict is welbekend, omdat Hezbollah altijd solidariteit heeft betuigd met de Palestijnse zaak. Specifieke acties of beslissingen van Hezbollah voorspellen is echter speculatief. Hezbollah kan vanuit Libanon een noordelijk front openen tegen Israël, maar dat zou een aanzienlijke escalatie zijn. Een dergelijk besluit hangt af van de bredere regionale dynamiek, waaronder de relatie van Hezbollah met Iran en Syrië, maar ook van binnenlandse overwegingen in Libanon. Libanon heeft zijn eigen complexe politieke en economische uitdagingen, en elke beslissing van Hezbollah om haar betrokkenheid bij een extern conflict te escaleren zou rekening moeten houden met de mogelijke binnenlandse repercussies, vooral voor de samenleving die haar heeft omarmd.

Hezbollah’s betrokkenheid bij de Gaza-oorlog

Sinds 8 oktober is de Libanees-Israëlische grens een brandhaard geworden voor militaire confrontaties tussen Hezbollah en het Israëlische bezettingsleger. Het gebied, dat zich uitstrekt over een afstand van 100-120 km van Naqoura aan de Middellandse Zee tot de betwiste Shebaa Farms en de bezette Golanhoogte, is het toneel geweest van hevige schermutselingen.

De operaties van Hezbollah waren gericht op 42 Israëlische militaire installaties, waaronder kazernes, radarstations en elektronische spionageposten. De groep beweert deze posities 150 keer te hebben geraakt met lasergeleide raketten. Aan de andere kant heeft Israël slachtoffers gemeld: 120 soldaten zijn gedood of gewond geraakt tijdens de confrontaties.

De intensiteit van het conflict heeft Israël ertoe aangezet om drie van zijn militaire divisies en zijn speciale elitetroepen in te zetten aan de grens. Deze strijdkrachten zijn expliciet belast met het tegenwerken van Hezbollah’s elite-eenheid al-Ridwan, die bekend staat om haar bekwaamheid in guerrillaoorlogvoering. De aanwezigheid van al-Ridwan baart Israël grote zorgen en heeft geleid tot de evacuatie van tienduizenden mensen uit nederzettingen langs de grens. Deze evacuatie betekent in feite dat grote delen van ooit bevolkte gebieden nu militair bezet zijn.

De houding en oorlogsmanoeuvres van Hezbollah hebben Israël gedwongen om zijn militaire focus op te splitsen. Nu het noordelijke front actief is, moet Israël waakzaam blijven voor mogelijke doorbraken door speciale troepen van Hezbollah. Deze escalatie markeert een belangrijke verschuiving in de dynamiek van de regio, waarbij beide partijen hun militaire capaciteiten en vastberadenheid tonen.

De voortdurende spanningen langs de Libanees-Israëlische grens zijn geëscaleerd tot ongekende hoogten. Meer dan 60.000 Israëlische kolonisten zijn geëvacueerd uit gebieden die grenzen aan de muur, een stap die de ernst van de waargenomen dreiging onderstreept. De evacuatie is niet unilateraal. Hezbollah aan Libanese zijde heeft ook duizenden van zijn bewoners naar veiliger locaties overgebracht. Deze wederzijdse evacuatie geeft aan dat er wordt geanticipeerd op een grootschalig conflict en beide lijken alle voorzorgsmaatregelen te nemen om het aantal burgerslachtoffers tot een minimum te beperken.

Interessant is dat er ondanks de vijandelijkheden een onuitgesproken regel van betrokkenheid lijkt te zijn. Tot nu toe hebben beide partijen zich voornamelijk gericht op militaire installaties, waarbij burgerslachtoffers tot een minimum worden beperkt. Deze terughoudendheid, vooral van de kant van een niet-statelijke actor als Hezbollah, is opmerkelijk. Het duidt op volwassenheid en strategisch denken om de internationale repercussies van burgerslachtoffers te vermijden.

Het gebruik van precisieraketten door Hezbollah, zelfs tegen schijnbaar onbeduidende doelen zoals communicatieapparatuur, is een duidelijke boodschap. Het gaat niet alleen om het vernietigen van het doelwit, maar ook om het demonstreren van haar capaciteiten. Het gebruik van zulke geavanceerde wapens tegen kleinere doelen impliceert een goede training en een aanzienlijke voorraad van deze raketten, wat duidt op de bereidheid om een langdurig conflict aan te gaan. Dit ‘machtsvertoon’ werkt afschrikwekkend en maakt Israël duidelijk wat de potentiële kosten zijn van een grootschalige invasie of aanval.

De situatie is een klassiek voorbeeld van het delicate machtsevenwicht in moderne oorlogvoering. Zelfs niet-statelijke actoren kunnen, met de juiste middelen en strategie, een staat van afschrikking opleggen aan gevestigde militaire machten. De komende dagen zullen bepalen hoe deze balans uitpakt en of de huidige spanningen escaleren tot een breder conflict.

De betrokkenheid van Hezbollah in het huidige conflict is strategisch en weloverwogen. De beweging heeft duidelijke grenzen gesteld aan haar betrokkenheid, wat Israël lijkt te erkennen, waarschijnlijk om te voorkomen dat er een tweede front in het noorden wordt geopend terwijl de Hezbollah al betrokken is bij Gaza. De dynamiek van het conflict in Gaza, vooral omdat Hamas en de Islamitische Jihad hun vuurkracht en paraatheid handhaven, vereist op dit moment geen interventie van Hezbollah vanuit het noorden.

De ambiguïteit van Israëls doelstellingen bij zijn grondinvasie maakt de situatie nog ingewikkelder. De aanvankelijke doelen van Israël zijn misschien niet expliciet geformuleerd, maar ze kunnen evolueren op basis van de realiteit op het terrein, vooral als de Israëlische bezettingstroepen aanzienlijke verliezen lijden.

Israëls beslissing om zijn uiteindelijke doelen bij de invasie van Gaza niet bekend te maken, is een strategische zet die flexibiliteit in zijn militaire operaties mogelijk maakt en zijn tegenstanders in onzekerheid houdt. Door niet bekend te maken of Israël van plan is de hele Gazastrook te bezetten, behoudt het een element van onvoorspelbaarheid, wat een tactisch voordeel kan zijn in oorlogsvoering.

Speculaties over het bestuur van Gaza na de bezetting suggereren dat Israël implicaties op lange termijn en -scenario’s overweegt. Een volledige bezetting van Gaza zou echter een aanzienlijke escalatie betekenen met ingrijpende politieke, humanitaire en veiligheidsimplicaties. Een dergelijke stap zou niet alleen het conflict binnen Gaza verscherpen, maar zou ook de reikwijdte van de oorlog kunnen vergroten door andere regionale actoren erbij te betrekken.

Door zijn doelstellingen dubbelzinnig te houden, volgt Israël een strategie van onvoorspelbaarheid. Deze aanpak kan verschillende doelen dienen:

Tactisch voordeel: Door zijn bedoelingen niet te verklappen, kan Israël Hamas en andere groepen uit balans brengen, waardoor het voor hen moeilijker wordt om zich voor te bereiden en effectief te reageren.

Strategische flexibiliteit: Door zich niet vast te leggen op een specifiek eindspel, kan Israël zijn operaties aanpassen op basis van de evoluerende situatie ter plaatse, hetzij als gevolg van internationale druk, militaire ontwikkelingen of andere factoren.

Psychologische impact: Onzekerheid kan een psychologisch effect hebben op zowel de leiding als de bevolking van Gaza, verwarring zaaien en mogelijk verdeeldheid zaaien tussen de bevolking en het Palestijnse verzet.

Afschrikking: Onvoorspelbaarheid kan werken als een afschrikking voor andere regionale actoren, zoals Hezbollah, waardoor ze op hun hoede zijn om een nieuw front te openen zonder expliciete kennis van Israëls bedoelingen in Gaza.

Maar er zijn risico’s aan deze strategie. Het ontbreken van een duidelijk doel kan leiden tot mission creep, waarbij de militaire operatie buiten haar oorspronkelijke bereik uitbreidt. Het kan ook leiden tot internationale kritiek als het proces wordt gezien als doelloos of overdreven agressief zonder duidelijke rechtvaardiging.

Vooral Hezbollah volgt de situatie op de voet. Een volledige bezetting van Gaza zou als een directe bedreiging kunnen worden gezien, wat Hezbollah ertoe zou kunnen aanzetten om vanuit het noorden een tweede front te openen. Dit zou de militaire capaciteiten van Israël onder druk zetten en tot een veel groter en complexer regionaal conflict kunnen leiden.

De toespraak van Sayyed Nasrallah en de positie van Hezbollah

De oproep van de secretaris-generaal van Hezbollah voor de grote bijeenkomst van vrijdag in verschillende regio’s van Libanon is veelzeggend. Het organiseren van zo’n massale bijeenkomst, vooral in de huidige onstabiele omgeving, suggereert een zekere mate van vertrouwen van de kant van Hezbollah. Zij geloven dat Israël voldoende is afgeschrikt en niet het risico zou nemen om een dergelijke bijeenkomst aan te vallen om de veiligheid van de deelnemers te waarborgen. De oproep voor een publieke bijeenkomst geeft aan dat Hezbollah nog niet volledig in oorlog is met Israël, maar zich tot nu toe beperkt tot een uitwisseling van confrontaties aan de grenzen.

Sayyed Hassan Nasrallah, de secretaris-generaal van Hezbollah, heeft een geschiedenis opgebouwd van toespraken die zowel strategisch als symbolisch zijn, vaak over regionale ontwikkelingen, vooral die met betrekking tot Israël en de Palestijnse zaak. Hier is een mogelijk overzicht van wat Nasrallah zou kunnen bespreken in een komende toespraak:

De prestaties van het Palestijnse verzet: Nasrallah zou waarschijnlijk de veerkracht en de prestaties van het Palestijnse verzet tegen Israël prijzen en de verrassende resultaten benadrukken ondanks het enorme verschil in militaire capaciteiten.

De nadruk leggen op de kwetsbaarheid van Israël: Door te verwijzen naar de snelle successen van het Palestijnse verzet tegen de “Gaza Divisie”, wil Nasrallah misschien het Israëlische leger afschilderen als verre van onoverwinnelijk zoals het lijkt, zelfs met zijn geavanceerde oorlogsmachines en hoe de “Gaza Divisie” op 7 oktober in slechts een paar uur werd verslagen. Bovendien viel het Palestijnse verzet tweemaal de grensovergang Erez aan achter de vijandelijke linies in speciale operationele aanvallen, terwijl Israëls mechanische eenheden manoeuvreerde en de burgerbevolking bombardeerde.

De onveiligheid van de kolonisten: Sayyed Nasrallah zou kunnen verwijzen naar de onveiligheid van de immigranten bij gebrek aan vertrouwen in hun leger en het falen van de regering om veiligheid te bieden om in Israël te blijven door de heldendaad van het Palestijnse verzet.

Steun van de VS en de EU voor Israël: Nasrallah was in staat om kritiek te leveren op de onwrikbare steun die Israël krijgt van de leiders van de VS en de EU en presenteerde dit als een schril contrast met de benarde situatie van de Palestijnen.

De benarde situatie van Palestijnse burgers: Nasrallah zal waarschijnlijk de humanitaire crisis in Gaza benadrukken en wijzen op het grote aantal burgerslachtoffers, vooral onder kinderen en vrouwen. Hij zou kunnen aanvoeren dat de strategie van Israël is om de confrontatie met Hamas uit de weg te gaan en in plaats daarvan over te gaan tot het bombarderen van woonwijken.

Verklaring van de Israëlische minister van Defensie: Een verwijzing naar de verklaring van de Israëlische minister van Defensie Yoav Gallant dat “Israël geen zin heeft in oorlog” zou gebruikt worden om de terughoudendheid van Israël om deel te nemen aan het bredere conflict te onderstrepen.

Angst voor een tweede front: De inzet van Amerikaanse vliegdekschepen in het Midden-Oosten en de toestroom van speciale Amerikaanse troepen naar Israël zou kunnen worden gepresenteerd als bewijs van Israëls angst voor het openen van een tweede front, vooral tegen een geduchte macht als Hezbollah. Hezbollah heeft 3 Israëlische divisies aan zijn grenzen aangetrokken, waardoor Israël gedwongen wordt zijn leger op te splitsen uit angst om met twee fronten te maken te krijgen (Gaza en Libanon).

Diplomatieke boodschappen: Nasrallah zou kunnen verwijzen naar de diplomatieke kanalen die de VS gebruikt om te communiceren met Iran en Libanese tussenpersonen, zoals de ontmoeting van de Franse minister van Buitenlandse Zaken met de Libanese premier, om de internationale inspanningen te benadrukken om te voorkomen dat Hezbollah een nieuw front opent. De VS hebben Iran verschillende berichten gestuurd waarin ze benadrukken dat ze geen zin hebben in oorlog en er bij Iran op aandringen om niet tegen Israël in te grijpen.

Schermutselingen aan de grens: door een opsomming te geven van Hezbollah-aanvallen op Israëlische doelen langs de Libanese grenzen, wil Nasrallah de capaciteiten van Hezbollah aantonen en de afschrikking die het tegen Israël heeft opgebouwd.

Vechten in vijandelijk gebied: Hezbollah’s strategische verschuiving om de strijd op Israëlisch grondgebied te voeren, in tegenstelling tot Israëls historische aanpak om op buitenlands grondgebied te vechten.

De onderhandelingstafel:Wijzend op de onvermijdelijkheid van onderhandelingen, benadrukkend dat Israël uiteindelijk zal moeten onderhandelen over de vrijlating van gevangenen in ruil voor Palestijnse gevangenen.

Positie van de Arabische staten in het conflict: Sayyed Nasrallah zou zijn teleurstelling en kritiek op de Arabische staten kunnen uiten voor hun vermeende passiviteit en onvermogen om voldoende druk op Israël uit te oefenen om zijn militaire operaties in Gaza te stoppen. Hij zou de moedige stappen van landen als Bolivia, dat de diplomatieke banden verbrak en de Israëlische ambassadeur het land uitzette, kunnen plaatsen tegenover de meer passieve of zelfs coöperatieve houding van landen als de VAE, Bahrein en Marokko. Nasrallah zou kunnen benadrukken dat deze Arabische landen, met hun historische en culturele banden met Palestina, een morele en regionale verantwoordelijkheid hebben om solidair te zijn met de Palestijnse zaak. Hun nalatigheid om dit te doen, of hun openlijke normalisering van de betrekkingen met Israël, zou kunnen worden afgeschilderd als verraad aan het Palestijnse volk en de bredere Arabische identiteit. Dit punt kan dienen om de veranderende geopolitiek van de regio en de vermeende verlating van de Palestijnse zaak door sommige traditionele bondgenoten te onderstrepen.

Het oorlogsplafond verhogen: Israël waarschuwen voor de mogelijke gevolgen van verdere invallen in Gaza en suggereren dat dergelijke acties Hezbollah in het conflict kunnen betrekken. Er wordt ook op gewezen dat regionale bondgenoten uit Syrië, Irak en Jemen ook een rol kunnen spelen in de verdediging van Palestina als het conflict escaleert.

Hezbollah, Israël en de wereldwijde gevolgen

In het ingewikkelde web van geopolitiek in het Midden-Oosten is de mogelijke confrontatie tussen Israël en Hezbollah een scenario vol gevaren, niet alleen voor de directe actoren, maar ook voor de mondiale grootmachten.

Israël, met zijn technologisch geavanceerde leger, zou ongetwijfeld een aanzienlijke voorraad munitie en de volledige inzet van zijn strijdkrachten nodig hebben om het op te nemen tegen Hezbollah, een groep die bekend staat om zijn strategisch inzicht en formidabele arsenaal. Een dergelijke confrontatie zou aan beide kanten waarschijnlijk veel slachtoffers eisen, gezien Hezbollahs vermogen om aanvallen met precisieraketten tot diep in Israëlisch gebied uit te voeren. Het Israëlische thuisfront, dat vaak wordt gezien als de achilleshiel van het land, zou een ongekende verwoesting kunnen ondergaan, waarbij de veerkracht van de burgerbevolking en de infrastructuur op de proef wordt gesteld.

Maar de gevolgen van een dergelijk conflict zouden veel verder reiken dan de grenzen van Israël en Libanon. Amerikaanse militaire installaties en middelen in de regio zouden waarschijnlijk doelwitten worden, wat de kwetsbaarheid zou onderstrepen van de Amerikaanse troepen die gestationeerd zijn in wat misschien wel de meest onstabiele regio ter wereld is. Dergelijke aanvallen zouden niet alleen de perceptie van de VS als de dominante wereldmacht op losse schroeven zetten, maar zouden de VS ook verder kunnen meeslepen in een conflict dat ze liever niet laten escaleren.

Dit scenario zou onvermijdelijk de aandacht trekken van andere wereldspelers, met name Rusland. Gezien zijn belangen in het Midden-Oosten, vooral in Syrië, zou Rusland elke grootschalige destabilisatie met bezorgdheid bekijken. Bij de Verenigde Naties zou Moskou zijn platform waarschijnlijk gebruiken om Washington te waarschuwen dat het niet zou toekijken hoe het Midden-Oosten in chaos vervalt. Rusland en China hebben al de nodige militaire versterkingen naar West-Azië gestuurd na de buitensporige militaire aanwezigheid van de VS in het Middellandse Zeegebied.

Voor Hezbollah kan het voordelig lijken om op grote schaal deel te nemen aan een dergelijke strijd, vooral als het gelooft dat het Israël aanzienlijke schade kan toebrengen en de internationale aandacht kan vestigen op de Palestijnse zaak op een moment dat Israël kwetsbaar is.

De leiding van de groep, met name Sayyed Hassan Nasrallah, lijkt echter voorzichtig te werk te gaan. De laatste Israëlische inval in Gaza, die pas een week geleden begon, heeft de regionale dynamiek nog ingewikkelder gemaakt. Nasrallah, die bekend staat om zijn strategische vooruitziende blik, weegt misschien de onmiddellijke voordelen van deelname aan de strijd af tegen de gevolgen op langere termijn voor Hezbollah en de bredere As van Verzet.

In dit geopolitieke schaakspel waarbij veel op het spel staat, heeft elke zet gevolgen en de beslissingen die de hoofdrolspelers de komende dagen en weken nemen, kunnen het verloop van het Midden-Oosten voor de komende jaren bepalen.

Hezbollah’s strategische calculus: Het verhaal van twee stieren en de gevolgen voor het Midden-Oosten

In de ingewikkelde dans van de geopolitiek van het Midden-Oosten geven allegorieën vaak een duidelijker inzicht in de motivaties en strategieën van de hoofdrolspelers. Een fabel die diep resoneert met het leiderschap van Hezbollah is het verhaal van de witte en zwarte stieren en de leeuw.

In deze fabel heeft een hongerige leeuw het gemunt op twee stieren, een witte en een zwarte. De stieren erkennen de kracht van hun eenheid en verenigen zich in eerste instantie om de aanvallen van de leeuw met succes af te slaan. Maar de leeuw, sluw en strategisch, benadert de witte stier met een voorstel: laat hem de zwarte stier verslinden en in ruil daarvoor zal hij de witte stier sparen. De witte stier ziet een kans om zichzelf te redden en stemt toe. Maar zodra de zwarte stierer niet meer is, breekt de leeuw, nog steeds gedreven door honger, zijn belofte en keert zich tegen de witte stier, waarmee zijn lot bezegeld is. Op het moment dat de zwarte stier verslonden werd, was het lot van de witte stier bezegeld.

Voor Hezbollah is deze allegorie een sterke herinnering aan de gevaren en de mogelijke gevolgen van het opofferen van een partner. De val van Gaza zou in hun ogen gelijk staan aan het verslinden van de zwarte stier. Stel dat het verzet van Gaza verzwakt of geneutraliseerd is. In dat geval is het slechts een kwestie van tijd voordat de krachten die de onderwerping nastreven hun aandacht richten op Hezbollah, de witte stier in dit scenario.

Het leiderschap van Hezbollah gelooft dat het verlies van de verzetscapaciteiten van Gaza Israël zou aanmoedigen en mogelijk zou leiden tot een bredere coalitie, gesteund door de VS, zowel financieel als militair, met als doel de macht van Hezbollah in de regio te neutraliseren. Een dergelijke coalitie zou het formidabele wapenarsenaal van de groep proberen te ontmantelen en haar invloed verminderen, niet alleen in Libanon maar in het hele Midden-Oosten.

In deze context is het lot van Gaza niet alleen een kwestie van solidariteit voor Hezbollah, maar een strategische noodzaak. De groep erkent dat de kracht van de As van Verzet in zijn eenheid ligt. Elke verzwakking van één onderdeel, of dat nu in Gaza, Libanon of elders is, heeft gevolgen voor het geheel.

Naarmate de situatie in Gaza evolueert, zullen de beslissingen van Hezbollah niet alleen worden beïnvloed door onmiddellijke tactische overwegingen, maar ook door het bredere strategische kader. Het verhaal van de twee stieren dient als waarschuwing: in het gevaarlijke spel van regionale geopolitiek kan winst op korte termijn leiden tot kwetsbaarheid op lange termijn.