De nieuwe uitdagingen van Gaza: De drone-aanvallen die Israël te wachten staan.


Geschreven door – Elijah J. Magnier:
Vertaald door – Francis J.

Te midden van escalerende spanningen bevindt Israël zich in een staat van oorlog, niet alleen gedreven door strategische doelen maar ook door de dringende noodzaak om zijn aangetaste reputatie te herstellen. Recente gebeurtenissen hebben het imago van Israël een klap toegebracht en premier Benjamin Netanyahu lijkt nu vastbesloten om wraak te nemen door op zoek te gaan naar een vorm van verlossing op het slagveld. Deze zoektocht, gevoed door een mengeling van gekrenkte trots en geopolitiek, bepaalt het verloop van het conflict en kan blijvende gevolgen hebben voor de regio. De betrokkenheid van Hezbollah in het lopende conflict is tastbaar en de politieke en militaire echelons van het land zijn zich terdege bewust van de dreiging die opdoemt. Israël heeft alle kolonies in het noorden geëvacueerd om verrassingen zoals in de zuidelijke regio’s bij Gaza te voorkomen. Het is de bedoeling dat het luchtruim een nieuw strijdtoneel wordt, met zwermen drones die klaarstaan om zich vanuit meerdere richtingen in de strijd te mengen, vanuit Syrië, Irak en Jemen. Naarmate de situatie intenser wordt, wordt de roep om een “Eenheid van de theaters” onder de “As van het Verzet” die Gaza steunt luider, wat erop wijst dat er een verenigd front aan de horizon gloort.

Bij de grens gonst het van de activiteit terwijl militaire versterkingen van beide kanten samenstromen, wat doet vermoeden dat er een belangrijke confrontatie op komst is. De recente raketaanvallen van Hezbollah, die gericht waren op Radar Hill en de bezette Shebaa Farms hebben nationaal en internationaal een duidelijk signaal uitgezonden. Hun boodschap is duidelijk: betrokkenheid bij het Gazaconflict is geen kwestie van ‘of’ maar van ‘wanneer’. Zowel Hezbollah als Israël lijken op eenzelfde lijn te zitten en bereiden zich voor op wat een onvermijdelijke krachtmeting lijkt te zullen worden.

Premier Benjamin Netanyahu echter is een andere mening toegedaan. Zijn onwil om het lopende conflict te stoppen, de tegenslagen te erkennen of onderhandelingen over de gevangenen aan te gaan, kan de regio dichter bij een grootschalige oorlog brengen. 

De impact van het voortdurende conflict is diep voelbaar in de economische en sociale structuur van Israël. Op één tumultueuze dag kelderde de Israëlische aandelenmarkt met maar liefst 13,5 miljard dollar, een teken van de groeiende bezorgdheid onder beleggers. De economische druk werd nog vergroot door een scherpe daling van de lokale munt.

Maar de gevolgen beperken zich niet tot de financiële tabellen. Ter plaatse is er een merkbaar gevoel van wanhoop. Een groeiend aantal Israëli’s en buitenlanders trekt naar de luchthaven om te proberen te ontsnappen aan de oplopende spanningen. Hun haast is des te groter omdat veel buitenlandse luchtvaartmaatschappijen hun vluchten van en naar Israël hebben opgeschort. Dit massale vertrek benadrukt niet alleen de onmiddellijke gevaren van het conflict, maar ook de meer diepgaande, blijvende effecten die het kan hebben op het sociale moreel en de economische veerkracht van Israël. De recente aankondiging van een Amerikaans fregat dat Israël zal gaan steunen, kan veelzeggend lijken maar in het grote geheel van de dingen lijkt de impact voot het opkrikken van het Israëlisch moreel niet zo enorm.

De recente inzet van een Amerikaanse vloot ter ondersteuning van Israël heeft enige aandacht getrokken maar insiders binnen de As van Verzet zijn daar sceptisch over.

Hoewel de komst van een Amerikaanse vloot is misschien wel belangrijk machtsvertoon maar de strategische afweging van de situatie is gecompliceerder. Israël, met zijn al formidabele luchtcapaciteiten, heeft honderden vliegtuigen en een sterke zeemacht. Het toevoegen van 80 tot 90 vliegtuigen van een Amerikaanse vliegdekschip zal de balans misschien niet zo doorslaggevend doen doorslaan als men zou kunnen denken. De As van Verzet betoogt dat de interventie van de VS geen garantie is voor een overwinning.

Maar de implicaties van deze Amerikaanse militaire steun gaan verder dan directe tactische overwegingen. Het gaat om een bredere geopolitieke dimensie. Elke openlijke Amerikaanse interventie in het conflict kan gevolgen hebben tot ver buiten de grenzen van Israël. De VS heeft een aanzienlijke militaire aanwezigheid in Irak en deze troepen zouden een doelwit kunnen worden als de VS de indruk wekken dat ze te direct ingrijpen in het conflict tussen Israël en Gaza. Verzetsgroepen in Irak hebben ondubbelzinnig gewaarschuwd: Amerikaanse bases in de regio lopen het risico op vergeldingsaanvallen.

Bovendien voegen de supersonische antischeepraketten van Hezbollah nog een extra laag aan complexiteit toe. Als deze raketten worden ingezet, kunnen ze Israëlische havens blokkeren, waardoor een vitale levensader wordt afgesloten en er een maritieme dimensie aan het conflict wordt toegevoegd. Een dergelijke stap zou de situatie verder doen escaleren, mogelijk andere regionale spelers aantrekken en het inzetgebied uitbreiden.

Het huidige conflict is diep verweven met het bredere geopolitieke landschap van het Midden-Oosten. Elke stap kan gevolgen hebben die veel verder reiken dan het directe slagveld. De komende dagen en weken zal blijken hoe deze dynamiek zich ontwikkelt en of de regio aan de vooravond staat van een meer omvangrijke en gecompliceerde confrontatie.

De bronnen bekritiseerden ook de aanpak van premier Netanyahu en wezen op de aanvallen op civiele structuren in Gaza, waaronder de woningen van leiders, mediapersoonlijkheden en vitale infrastructuur. Zij geloven echter dat deze verwachte vernietiging slechts tactisch is. Ze geloven dat deze acties de vastberadenheid van het verzet niet zullen verzwakken en zijn strategische plan niet zullen veranderen.

De recente militaire manoeuvres van Israël, waaronder de inzet van troepentransportschepen, tanks en grondtroepen, wijzen op een duidelijke intentie om een grondaanval op Gaza uit te voeren. Hoewel de reikwijdte van deze invasie misschien niet beperkt is en doet denken aan de grondoperatie van 2014 die slechts een paar honderd meter de Gazastrook binnendrong, kunnen de gevolgen verstrekkend zijn.

In het licht van deze ontwikkelingen wordt de betrokkenheid van de alliantie van de As van Verzet cruciaal. De behoefte aan een verenigd en samenhangend multiregionaal front is dringender dan ooit.

Bronnen van binnenuit hebben gewezen op de groeiende eenheid en kracht van de ‘bondgenoten van de As’ tegenover het Israëlische leger. Zij beweren dat het Israëlische leger, dat traditioneel vertrouwt op luchtaanvallen om de weg vrij te maken voor grondoperaties, een directe confrontatie uit de weg gaat tenzij gebieden preventief worden ontruimd met uitgebreide bombardementen. De bronnen wijzen op gevallen waarin Israëlische troepen zich terugtrokken en hun oorlogsmateriaal achterlieten toen Palestijnse militanten hun militaire barakken aanvielen in de omsingeling van de Gazastrook.

De bronnen trekken parallellen met het conflict van 2006 en suggereren dat het Israëlische leger te maken kan krijgen met vastberaden en hevig verzet, vergelijkbaar met de gecombineerde strijdkrachten die het tegenkwam in Zuid-Libanon na de eerste zware bombardementen.

De boodschap is duidelijk: als Israël volhardt in zijn agressieve acties in Gaza, staat het verenigde verzetsblok klaar om uitgebreide steun te bieden, mogelijk door meerdere fronten te openen. Deze houding blijft overeind, ongeacht de dreigementen uit het Westen. Gezien de huidige dynamiek sluiten bronnen niet langer uit dat een spervuur van kamikazedrones het conflict zal binnenstromen, gelanceerd vanuit Libanon, Syrië, Irak en Jemen.

Het Palestijnse verzet in de kolonies rond de Gazastrook blijft onverzettelijk. Dit voortdurende verzet geeft inzicht in de schijnbare besluiteloosheid en inconsistentie van het Israëlische leger. Aan de ene kant vragen ze de 50.000 inwoners van de kolonies om te evacueren, om later dit bevel om te keren en hen te verzoeken om binnen gesloten te blijven.

Deze inconsistentie strekt zich uit tot het gerapporteerde dodental. Volgens de eerste berichten uit Israël zou het dodental eerst 500, dan 600, dan 700 en dan 800 bedragen. Zulke fluctuerende cijfers suggereren dat de Israëlische strijdkrachten niet alle conflictgebieden hebben kunnen bereiken. Hun onvermogen om snel rekenschap te geven van alle slachtoffers wijst op een gebrek aan controle over verschillende kolonies, wat nog eens onderstreept voor welke uitdagingen ze staan in het operatiegebied rond Gaza.

Een belangrijke ontwikkeling op de eerste dag van de aanval was dat Palestijnse troepen aanzienlijke vooruitgang boekten, oprukten naar Israëlische kampen en 11 militaire kazernes met onder andere de 8200e Inlichtingeneenheid als doelwit namen. Deze eenheid, een spil van het Israëlische inlichtingenapparaat, is direct verbonden met het Gaza Division Command en houdt toezicht op drones die inlichtingen verzamelen voor Israëlische doelwitten.

De succesvolle aanval op deze eenheid, die resulteerde in de vernietiging ervan en de gerapporteerde gevangenneming of eliminatie of ontsnapping van het personeel, heeft de inlichtingencapaciteit van het Israëlische leger ernstig aangetast. Deze tegenslag is duidelijk zichtbaar in het gebrek aan bruikbare inlichtingen van het Israëlische leger. Het lijkt niet te hebben geanticipeerd op de verzetsstrijders die erin slaagden om zelfs op de derde dag van het conflict Israëlische soldaten gevangen te nemen en zich vrij in en uit Gaza te bewegen, of om ze tegen te houden. Deze breuk onderstreept de veerkracht en het strategisch vermogen van het Palestijnse verzet en de zwakte van het Israëlische leger tegenover vastberaden militanten.

Zoals de zaken er nu voorstaan, bevindt premier Netanyahu

 zich in een hachelijke positie. Het Israëlische leger, overrompeld door de veerkracht en strategische diepgang van het Palestijnse verzet, lijkt in wanorde. Netanyahu heeft waarschijnlijk enkele dagen nodig om zijn troepen te herkalibreren en te reorganiseren. Deze pauze zou ervoor zorgen dat er geen verzetsleden buiten Gaza blijven, waardoor een meer berekende grondaanval mogelijk wordt.

Maar het verrassingselement, een cruciale factor in militaire operaties, is al verloren gegaan. De Israëlische strijdkrachten worstelen met de verwarring en het tellen van hun slachtoffers. Voorlopige schattingen geven aan dat het dodental tussen de 800 en 1.000 Israëliërs ligt. Als deze cijfers kloppen, zouden de verliezen groter zijn dan die die Israël leed in de Zesdaagse Oorlog van oktober 1967, toen het tegenover een coalitie van Arabische landen stond. De vergelijking onderstreept de ernst van de huidige situatie en de uitdagingen waar Netanyahu voor staat.

Israëls niet aflatende bombardementen op burgers in Gaza, een regio die nu wordt overspoeld, doen een grimmige voorspelling voor de komende dagen vermoeden. De Israëlische minister van Defensie, Yoav Gallant, heeft een harde houding aangenomen en maatregelen bekrachtigd waaronder het afsluiten van essentiële leveringen zoals elektriciteit, voedsel en brandstof aan de Palestijnen. Zijn controversiële verwijzing naar de Palestijnen als ‘beesten’ heeft de spanningen verder opgevoerd en scherpe kritiek uitgelokt.

Gallant beweert dat het doel is om de militaire capaciteiten van Hamas te decimeren, maar de realiteit laat een ander beeld zien. Kritieke infrastructuur, waaronder ambulances en ziekenhuizen, zijn het doelwit geweest en burgerwoningen zijn gesloopt. Dergelijke acties roepen vragen op over de proportionaliteit en ethiek van de militaire operaties van Israël, aangezien burgers nog steeds de dupe zijn van het conflict.

Alleen al de omvang van het Israëlische offensief onderstreept het enorme verschil in militaire capaciteit tussen de Israëlische luchtmacht en de Palestijnse militanten. Deze laatsten zijn ongelijk bewapend en hebben te maken met een overweldigende tegenstander. Dit disproportionele gebruik van geweld heeft opnieuw discussies aangewakkerd over de ethiek en de implicaties van zo’n eenzijdig conflict, nu het dodental onder de burgerbevolking in Gaza blijft stijgen. 

Bovendien is de Hannibal-richtlijn van het Israëlische leger, een controversieel protocol dat het leger toestaat het leven van gevangen soldaten te beëindigen om te voorkomen dat ze levend worden ontvoerd, in het lopende conflict in Gaza onder de loep genomen. Rapporten suggereren dat Israëlische bombardementen op Gaza hebben geleid tot de dood van vier gevangen Israëlische soldaten. Bovendien werden zes andere soldaten die op de derde dag van het conflict door Palestijnse militanten gevangen werden genomen, gedood terwijl ze naar Gaza werden vervoerd.

De Hannibal-richtlijn is al lange tijd onderwerp van debat en kritiek, zowel binnen Israël als internationaal. De recente gebeurtenissen in Gaza, waar de richtlijn lijkt te zijn ingeroepen, zullen waarschijnlijk opnieuw discussies oproepen over de ethische implicaties en de bredere gevolgen van een dergelijk beleid in de context van oorlogsvoering.

De speculaties dat een grondoperatie tegen Gaza op handen is en tegen het einde van deze week van start zou kunnen van start gaan. De enclave, die al zwaar gebombardeerd wordt, lijkt een intensivering van de agressie in het vooruitzicht te hebben. Maar de As van Verzet lijkt zich voor te bereiden op deze belangrijke krachtmeting. Mocht het conflict escaleren, dan zou Israël zich geconfronteerd kunnen zien met tegenstanders op verschillende fronten. De mogelijkheid van een verdere spiraal kan niet worden uitgesloten.

In het steeds veranderende landschap van het Israël-Gaza conflict bedenken militaire strategen voortdurend nieuwe tactieken en strategieën. Eén zo’n strategie die volgens militaire planners onlangs aan het licht is gekomen, is de mogelijke verdeling van Gaza in twee afzonderlijke delen. Als deze stap wordt uitgevoerd, zullen de Israëlische troepen de smallere regio van Gaza doorsnijden en het gebied in tweeën delen.

Er zijn veel redenen voor zo’n drastische maatregel. Ten eerste, door een fysieke aanwezigheid in Gaza te vestigen en het te verdelen, wil Israël zijn militaire dominantie opnieuw bevestigen en zijn afschrikkingsvermogen herstellen. Recente gebeurtenissen hebben het imago van Israël als onkwetsbaar tot op zekere hoogte aangetast. Door grondgebied in Gaza in te nemen en te behouden, hoopt het Israëlische leger een duidelijk signaal af te geven over zijn capaciteiten en vastberadenheid.

Ten tweede wordt de actie gezien als een manier om het gevoel van vernedering te verlichten dat sommigen in Israël voelen als gevolg van het voortdurende conflict. Door, al is het maar tijdelijk, controle te krijgen over delen van Gaza, wil het Israëlische leger kracht en vastberadenheid uitstralen, zowel naar het eigen publiek als naar de internationale gemeenschap.

Tot slot zou Israël, door in Gaza aanwezig te blijven, zijn positie mogelijk kunnen gebruiken als onderhandelingstroef. De uiteindelijke terugtrekking van Israëlische troepen uit de bezette delen van Gaza en de vrijlating van eventuele gijzelaars zou gekoppeld kunnen worden aan specifieke concessies van de andere partij.

Het is echter belangrijk om te benadrukken dat deze strategie een extreem scenario is. Zo’n actie zou het conflict ongetwijfeld verder doen escaleren, mogelijk andere regionale actoren erbij betrekken en leiden tot een bredere en langdurigere confrontatie. De menselijke kosten van een dergelijke operatie, zowel voor de bevolking van Gaza als voor de Israëlische soldaten, zouden aanzienlijk kunnen zijn.

Bovendien zou de reactie van de internationale gemeenschap op zo’n actie onvoorspelbaar zijn. Terwijl sommigen het zouden kunnen zien als een noodzakelijke stap om de stabiliteit te herstellen, zouden anderen het kunnen zien als een onevenredig gebruik van geweld dat de diplomatieke inspanningen om het conflict op te lossen verder zou bemoeilijken.

Het verloop van dit conflict hangt grotendeels af van de beslissingen van de Israëlische premier. Zal hij zijn grenzen verleggen en mogelijk zijn Amerikaanse bondgenoot betrekken, die druk bezig is met de strijd tegen Rusland in Oekraïne? Het Midden-Oosten staat op een kruispunt, met onheilspellende wolken die zich aan de horizon samenpakken.