Door Elijah J. Magnier: @ejmalrai
In de eerste week van oktober hebben de VS Turkije en Rusland geïnformeerd van hun voornemen zich terug te trekken uit het noordoosten van Syrië (NES). De Turkse president Recep Tayyib Erdogan haalde een meer dan een jaar geleden opgesteld plan uit de lade: troepen naar Noordoost-Syrië sturen en de controle over steden als Manbij, Ain al-Arab en Ras al-Ayn overnemen, een 440 kilometer lang en 35 kilometer breed gebied. Het centrale commando van de VS, het Russische militaire commando en andere landen, waaronder Syrië, werden op de hoogte gebracht van de Turkse intentie om het gat op te vullen. Turkije vind dat deze inval op Syrische grondgebied zijn nationale veiligheid dient en wil miljoenen Syrische vluchtelingen die in Turkije wonen naar daar verplaatsen samen met diegenen die uit Idlib zullen wegtrekken eens de bevrijding daarvan begint. Erdogan acht het noodzakelijk een veilige zone te creëren tussen de Turkse grens en dat deel van Syrië dat onder controle staat van de YPG, de Syrische tak van de PKK, een organisatie die op de terrorismelijst van de VS, Europa, de NAVO en Turkije staat.
De snelle reactie van Turkije veroorzaakte onrust in Washington, waar president Donald Trump een – door Turkije als vernederend beschouwde – brief naar zijn Turkse tegenhanger stuurde. Daarin vroeg hij hem “niet de gek uit te hangen” en te wachten met handelen. Ondertussen riep president Poetin zijn Nationale Veiligheidsraad bijeen om een bespreking te houden over de terugtrekking van de VS en het Turkse voornemen om de Amerikaanse troepen in Noordoost-Syrië te vervangen. Bronnen bevestigden de voorbereidingen van de terugtrekking van de VS. De Syrische president Bashar al-Assad werd geraadpleegd en op de hoogte gebracht van het voornemen van de VS en Turkije.
De beleidsmakers in Syrië evalueerden de situatie en de eerste informatie wees op de ernst van het voornemen van de VS om zich terug te trekken, ondanks de reputatie van president Trump dat hij op het laatste moment van gedachten verandert en beslissingen wijzigt. Er werd besloten serieus rekening te houden met dat voornemen van de VS en er dienden plannen gemaakt om deze maatregel onder ogen te zien en de nodige troepen te mobiliseren die in Noordoost-Syrië konden ingezet worden.
Damascus probeerde, vóór de officiële aankondiging van het vertrek van de VS uit Noordoost-Syrië, contact op te nemen met de Syrische Koerden om hun reactie op het besluit te peilen. De YPG reageerde afwijzend. Damascus begreep dat de Koerden nog steeds hoopten op Amerikaanse, Britse en Franse interventies om de terugtrekking van Trump te beïnvloeden. De Koerdische politieke leiders waren sceptisch over de mogelijkheid van Trump om dit voornemen uit te voeren.
Damascus was ervan overtuigd dat de Koerden hun les niet geleerd hadden en gokten op de blijvende aanwezigheid van buitenlandse troepen – de VS, de EU (Britten, Fransen en Italianen) en Israël – die in feite hadden besloten zich terug te trekken en een einde te maken aan hun illegale aanwezigheid in Noordoost-Syrië. De Syrische autoriteiten wisten dat de Koerden de grootste verliezers zouden zijn. Maar voor de Syrische regering was het onaanvaardbaar om heel Noordoost-Syrië onder Turkse controle te laten vallen als de VS zijn troepen terugtrok.
Beleidsmakers in Syrië begrepen dat Russische en Iraanse vertegenwoordigers het eens waren geworden over het belang van rechtstreekse contacten met Turkije om de aanwezigheid van troepen in Noordoost-Syrië te coördineren. Hun doel was niet om de spanning met Turkije op te voeren of de confrontatie met Turkse troepen op Syrisch grondgebied aan te gaan, maar veeleer om hun komst te organiseren en hun opmars te vertragen om de Amerikaanse troepen in staat te stellen zich terug te trekken. Het zou in het belang van de Amerikaanse troepen zijn geweest om een Turks-Syrische confrontatie in Noordoost-Syrië te zien plaats hebben, een mogelijkheid die Rusland en Iran wilden vermijden.
Ankara’s beweegreden en bekommernis was het feit dat de Syrische Koerden – een tak van de PKK-organisatie – tot op de dag van de terugtrekking zou gokken op de steun van de Amerikaanse troepen en hun Europese bondgenoten. Het was absoluut nodig de leemte op te vullen en de weg voor een eventuele toekomstige terugkeer van deze troepen in Syrië af te snijden. De Turkse troepen verzekerden nadrukkelijk dat ze gebied aan de Syrische overheid zouden overdragen. Nochtans zou Damascus in de toekomst te maken krijgen met een nieuwe bezetter – Turkije – die zich waarschijnlijk niet snel zal terugtrekken, ongeacht alle beloften die uit Ankara of Moskou komen.
Toen Turkije zijn handlangers en troepen naar Noordoost-Syrië stuurde, werden de Syrische Koerden zich bewust van het gevaar. Hun militaire commandant generaal Ferhat Abdi Sahin, alias Mazloum Abdi, geloofde dat de enige oplossing was om bescherming te vragen aan Rusland en de centrale regering in Damascus. Rusland heeft, in tegenstelling tot het Syrische leger, maar beperkte grondtroepen in het land. Het Russische leger gaf de Koerden de raad om met Damascus te onderhandelen. Die onderhandelingen werden gevoerd op de militaire basis van Hmaymeem en in Damascus. De luchthaven van Qamishli – onder controle van het Syrische leger – fungeerde als een centrum voor de Koerdische delegatie om met Russische en Syrische militairen te praten.
Generaal Abdi, die nog samen met PKK-leider Abdallah Ocalan vocht, tekende, ondanks de weerstand van de Koerdische politieke leiding in Noordoost-Syrië, een verzoekschrift in voor een interventie, waarin hij het Syrische leger verzocht de Koerdisch-Amerikaanse gebieden te verdedigen. Damascus is op de hoogte van de Koerdisch-Israëlische samenwerking en de mislukte Israëlische poging om Amerikaanse troepen in Noordoost-Syrië te houden.
Er was geen tijd om het Syrische leger snel in te zetten in een gebied dat bijna vijf keer zo groot is als Libanon (40.000 – 50.000 km²). Rusland en Iran werkten samen om president Erdogan te vertragen en kost wat kost zijn invasie te beperken. Turkije toonde begrip tijdens de onderhandelingen met Rusland en Iran en zei bereid te zijn te praten en de aanwezigheid van alle troepen in het betwiste gebied te organiseren, maar zou geen Koerdische gewapende aanwezigheid in het gebied tolereren. President Erdogan verbond zich ertoe het Syrische leger niet aan te vallen in een stad waar de soldaten van Damascus aanwezig zouden zijn.
Vorige week vertelde president Bashar al-Assad aan een bezoekende Russische delegatie onder leiding van de speciale gezant voor Syrië van president Vladimir Poetin, Alexander Lavrentiev, dat hij elke bezetting van zijn land afwees en dat hij wist dat de VS vroeg of laat het land zouden verlaten. Assad uitte zijn bezorgdheid over het feit dat Turkije zou kunnen besluiten om nog vele jaren in het land te blijven alvorens te onderhandelen over een terugtrekking. De centrale regering in Damascus wil zich tegen een dergelijke bezetting verzetten en zal ongetwijfeld het binnenlandse verzet daartegen steunen. Rusland bevestigde zijn steun voor de volledige integriteit van het Syrische grondgebied en zijn doelstelling om een einde te maken aan de oorlog, de aanwezigheid van alle bezettingstroepen en zijn steun voor de grondwetshervormingen om de verzoening te versnellen.
Rusland zei dat het mogelijk was om met de Turkse president Erdogan te praten en een redelijk akkoord te bereiken, omdat er, zodra er een duidelijk akkoord is bereikt, meer kans is dat Turkije zich aan zijn verplichtingen houdt, in tegenstelling tot president Trump die dagelijks van gedachten verandert. Syrië en zijn bondgenoten hebben besloten de ontwikkelingen te blijven volgen, de hotline open te houden en meer troepen klaar te stomen om Noordoost-Syrië binnen te trekken.
De troepen van Trump trekken zich terug uit de belangrijkste provincies en hebben hun terugtrekking uit Raqqah en het oosten van Aleppo voltooid. De terugtrekking van de VS van de grens met Turkije leidde tot een wedloop van de Turkse strijdkrachten om te proberen Ras al-Ayn te bezetten om de stad te kunnen controleren. De Syrische Koerden – hoewel ze nog steeds proberen Trump van gedachten te doen veranderen en hem vragen in Syrië te blijven – zijn zich er nu misschien meer van bewust dat ze geen buitenlandse bondgenoten meer hebben buiten Rusland, dat zich er garant kan voor stellen dat ze na de terugtrekking van de Verenigde Staten de steden en dorpen waarin ze wonen, kunnen behouden.
De Amerikaanse president heeft zijn Turkse ambtsgenoot ,president Erdogan gegeven wat hij wilde: een staakt-het-vuren om in staat te zijn zich terug te trekken uit de door Turkije begeerde Syrische zone en de Koerden te dwingen dit gebied op te geven en hun troepen naar het binnenland te verplaatsen. Wat zij dit weekend hebben gedaan door zich terug te trekken uit de stad Ras al-Ayn. Vanuit het oogpunt van de Koerden is dit nog erger dan een totale terugtrekking van de VS uit het hele gebied, De Turkse handlangers hadden in 2016 bewezen niet efficiënt te zijn in de strijd tegen ISIS en, sinds het begin van de militaire operatie, tegen de Koerden. Door het uitleveren van steden zonder weerstand heeft Turkije zijn doelstellingen bereikt met minder slachtoffers.
Trump heeft de Koerden nooit een staat beloofd, noch had hij beloofd voor onbepaalde tijd in Syrië te blijven om hen te beschermen. Het vertrek van de Amerikaanse troepen is, zelfs uit landen die het decennialang heeft bezet, de onvermijdelijke uitkomst (Afghanistan en Irak zijn de beste voorbeelden). De Syrische Koerden geloofden in hun droom van een eigen staat omdat de opdeling van Irak en Syrië voor hen aannemelijk leek. Als dit was gebeurd, zou Noord-Irak het oostelijke deel van de Koerdische staat zijn geweest en Rojava (Noordoost-Syrië) het westelijke deel.
Maar het “nieuwe Midden-Oosten”-plan is mislukt en de voortdurende aanwezigheid van Amerikaanse troepen is niet alleen illegaal, maar dient ook geen strategisch doel van de VS. Trump beloofde zich terug te trekken en hij zal deze belofte waarschijnlijk ook nakomen. Dit zal gunstig zijn voor zijn aanstaande kiescampagne voor 2020.
President Erdogan blijft achter bij een naaste bondgenoot, Rusland, met wie hij zal onderhandelen en de aanwezigheid van zijn troepen in Noordoost-Syrië zal organiseren. De Amerikaanse troepen vertrekken op een georganiseerde manier. Trump heeft niet duidelijk gemaakt wat hij van plan is met de Syrische olie- en gasvelden onder Amerikaanse controle. Hij wilde de controle over Noordoost-Syrië aan de Koerden geven, maar houdt geen troepen in het gebied, alleen aan de grens bij al-Tanf (150 tot 200 Amerikaanse militairen). Hij is bang voor Iraanse controle over de olievelden; Teheran voorziet de Syrische regering al acht jaar van olie. De laatste zending van 2,1 miljoen vaten zorgde voor een storm tussen Iran en het Verenigd Koninkrijk waarbij een supertanker en schepen van beide landen in beslag werden genomen.
De Syrische Koerden hebben olie aan Damascus verkocht terwijl zij Noordoost-Syrië onder controle hadden, ondanks de verzoeken van de VS om af te zien van de levering van energie aan de Syrische bevolking. De Koerden in Syrië erkennen nu het Syrische leger als hun enige resterende verdedigers, met de garantie van Rusland. Als de VS zich echt zorgen maakt over de veiligheid van de Koerden, is hun enige optie om een stabiele centrale regering in Damascus te steunen om de Koerden te beschermen.
De aanwezigheid van het Syrische leger in Manbij en Ayn al-Arab heeft het Turkse plan om een gebied van 440 kilometer lang en 35 kilometer breed te controleren, verpest. De twee steden liggen in het midden van de zone die Erdogan wil bezetten. Daarom is de ontmoeting tussen Poetin en Erdogan dinsdag van cruciaal belang voor de toekomst van Syrië. De overeenkomst van Adana uit 1999 tussen Syrië en Turkije zal worden herzien; de hervorming van de Syrische grondwet zal waarschijnlijk worden besproken om de goedkeuring ervan te bespoedigen en de terugtrekking van de Turkse strijdkrachten te waarborgen, als dat inderdaad het enige motief van Turkije is om in Syrië te blijven.
Er is veel bereikt om de oorlog in Syrië te beëindigen. Er is een vreedzame oplossing in zicht en het einde van de jihadistische controle over Idlib is nabij.
Vertaald door Francis J.
This article is translated for free to many languages by volunteers so readers can enjoy the content. It shall not be masked by Paywall. I’d like to thank my followers and readers for the confidence and support. If you like it, please don’t feel embarrassed to contribute and help fund it for as little as 1 Euro. Your contribution, however small, will help ensure its continuity. Thank you.
Copyright © https://ejmagnier.com, 2019
You must be logged in to post a comment.