Ongeacht de naam van de nieuwe president, bevestigen de Iraanse verkiezingen de waarden van de revolutie

Geschreven door – Elijah J. Magnier:

Vertaald door – Francis J

Iran heeft een afspraak voor de presidentsverkiezingen van vrijdag, de 18e juni, waarbij zeven kandidaten concurreren voor de dertiende termijn. Volgens de grondwet heeft de Raad van Hoeders (verantwoordelijk voor het goedkeuren van de namen, programma’s en biografie van de kandidaten), zoals bij elke presidentsverkiezing, een aantal van hen uitgesloten, hetgeen tot binnenlandse kritiek heeft geleid. Deze verkiezingen lijken anders te zijn dan de vorige, omdat de opkomst zal naar verwachting kleiner zijn enl dalen tot ongeveer 50 procent.  In dat geval zal de opkomst de laagste zijn in de verkiezingsgeschiedenis van het land, aangezien het deelnamepercentage bij de laatste presidentsverkiezingen 73 procent bedroeg. Wereldwijd is het percentage bij presidentsverkiezingen echter nooit een betrouwbare indicatie geweest, zeker niet in Iran, waar de samenleving al sinds 1980 politiek gepolariseerd is. Bovendien is er in beide kampen slechts één opkomst.

 Wereldwijd is het percentage bij presidentsverkiezingen echter nooit een betrouwbare indicatie geweest, zeker niet in Iran, waar de samenleving al sinds 1980 politiek gepolariseerd is. Bovendien is er slechts één grote hardliner kandidaat en één hervormer voor beide kampen om op te stemmen en als de volgende president van Iran te kiezen.

In het Westen is er altijd veel aandacht geweest voor alle gebeurtenissen die in Iran plaatsvinden. Sommige (naïve) “deskundigen” bestempelden de stap van de Raad van Hoeders als controle van de “diepe staat”. Anderen meenden dat “het regime Ibrahim Raisi” wil als volgende president omdat hij zich zou voorbereiden op een toekomstige hogere functie als opvolger van Wali al-Faqih Sayyid. Ali Khamenei. 

Het lijdt echter weinig twijfel dat de Iran-deskundigen uit de westerse wereld  slechts een beperkte kennis hebben van wat er zich achter de schermen in Iran afspeelt sinds de overwinning van de revolutie. De meest voor de hand liggende kwestie is dat de grondwet altijd bepalend is voor de strategische beslissingen van de Iraanse functionarissen. De toekomstige president en zijn regering hebben sinds de positie van de eerste minister werd afgeschaft onder het mandaat van Mir Hossein Mousavi en toen de grondwet werd gewijzigd voor het vertrek van Imam Khomeini, bij wet specifieke functies gekregen. Bijgevolg hebben de nucleaire onderhandelingen met de VS niets te maken met de Iraanse verkiezingen en de identiteit van de nieuwe president.

Net na de omverwerping van de Sjah van Iran en de overwinning van de revolutie, riep Imam Khomeini op tot een referendum waarbij het absolute aantal kiezers de “Islamitische Republiek” uitriep. De eerste verkozen president was Abolhassan Bani Sadr in 1980. In die tijd steunde Imam Khomeini Bani Sadr niet, maar evenmin gaf hij zijn politieke visie prijs om de verkiezingsuitslag te beïnvloeden.

“Ik heb niets te maken met wie president van de republiek zal worden, en dit is niet mijn zaak. Persoonlijk heb ik één stem, en die geef ik aan wie van de kandidaten ik wil, en jullie, het volk van Iran, bevinden je in dezelfde positie,” zei Imam Khomeini.

Bij de presidentsverkiezingen van 1985 werd Sayyed Ali Khamenei president na de moord op president Mohammad Ali Rajaei: “Imam Khomeini beval mij dat de kwestie (van mijn kandidatuur) noodzakelijk is en dat het mijn islamitische plicht is om mij kandidaat te stellen voor de presidentsverkiezingen. Ik heb echter de wil van Imam Khomeini niet bekend gemaakt, zodat mijn woorden geen invloed zouden hebben op het verloop van de verkiezingen (de mensen zouden hebben gestemd op wie Imam Khomeini zou hebben gekozen)”, zei Khamenei tegen een menigte die zich in aanwezigheid van Imam Khomeini verzamelde. Deze verklaring geeft aan hoe de Wali al-Fakih, die al dan niet houdt van een presidentskandidaat, zijn mening voor zich houdt en zich niet mengt in of tracht invloed uit te oefenen op de verkiezingen ten gunste of ten nadele van een kandidaat die door het volk is verkozen.