Iran – VS: Dialoog van de doven

Geschreven door – Elijah J. Magnier:

Vertaald door – Francis J.

Ondanks de opschorting van de nucleaire onderhandelingen tussen de VS en Iran voor een paar maanden, is Washington niet gestopt met het in het geheim sturen van signalen naar Teheran, uit angst dat de “Islamitische Republiek” verdere agressieve escalerende nucleaire stappen zou zetten. Een dergelijke Iraanse stap zou de rollen omdraaien tegen het Westen en de prioriteiten van de VS verleggen, nu de VS zich zorgen maken over de uitkomst van hun oorlog tegen Rusland, waardoor hun unilateralisme en mondiale dominantie op Oekraïens grondgebied in het geding komen.  Maar aangezien Iran door de jaren heen heeft herhaald dat het niet geïnteresseerd is in de bouw van een kernbom, waarom zouden de VS dan de moeite nemen om terug te keren naar de JCPOA? 

Tijdens een conferentie bij de INSS zei het hoofd van Israëls militaire inlichtingendienst (Aman), generaal-majoor Aharon Halifa, dat “wat Iran ervan weerhoudt een kernbom te maken, het besluit is van Sayyed Ali Khamenei (hoeder van de revolutie). Het Iraanse regime loopt momenteel geen gevaar (ondanks de laatste rellen die tot doel hebben het Iraanse regime te veranderen),” concludeerde hij.

Israël en de VS lijken te beseffen dat Iran niet geïnteresseerd is in de bouw van een kernbom en dat de Fatwa (religieus bindende uitspraak) van de hoogste religieuze autoriteit in Iran, Sayyed Khamenei, nog steeds geldt ondanks de enorme druk waaraan Khamenei is blootgesteld. Veel religieuze leiders in Iran roepen Sayyed Khamenei op om zijn wettelijke Fatwa, die de vervaardiging van kernwapens verbiedt, te wijzigen, tevergeefs. Bijgevolg bevindt de regering van de Amerikaanse president Joe Biden zich in een optimale positie om zijn toezegging om terug te komen op de nucleaire overeenkomst, die theoretisch in juli 2025 afloopt, te herroepen.

De VS hebben geen reden om de sancties tegen Iran op te heffen, vooral omdat een dergelijke stap de “Islamitische Republiek” de aanzienlijke economische impuls zou geven die het nodig heeft om zich financieel en economisch te ontwikkelen en zijn handel met het westen en de rest van de wereld te herstellen. Evenzo zou de opheffing van de sancties de teruggave mogelijk maken van de tientallen miljarden dollars van Iran die verschillende banken wereldwijd geblokkeerd hebben. Het zou ook de Iraanse olie terug op de markt brengen tegen een hogere prijs, niet de huidige lagere prijs waaraan Teheran verkoopt aan Azië en de andere landen die de unilaterale en illegale sancties van de VS blijven negeren.

Bovendien weten de VS en Israël dat Iran zijn steun aan zijn “As van het Verzet” bondgenoten in Palestina, Libanon, Syrië, Irak en Jemen niet heeft veranderd en deze nog steeds financiert en voorziet van moderne wapens en technologie. Daarom zou beëindiging van de Amerikaanse sancties de bezorgdheid doen toenemen van Israël en andere landen in het Midden-Oosten die vrezen voor uitbreiding van de Iraanse invloed in het Midden-Oosten, vooral na het mislukken van de laatste poging om de “Islamitische Republiek” omver te werpen.

Subscribe to get access

Read more of this content when you subscribe today.

En last but not least kan de Amerikaanse regering Iran niet de nodige garanties geven waar het om vraagt. Teheran vreest dat nieuwe sancties zullen worden toegevoegd of bestaande sancties zullen worden gereactiveerd na de ondertekening van de nucleaire overeenkomst. In de recente uitwisseling van berichten tussen de VS en Iran via de Europese bemiddelaar, de coördinator buitenlandse zaken Josep Borrell, heeft Iran voorgesteld zijn geavanceerde nucleaire capaciteit en centrifuges te behouden maar te bevriezen. Dit betekent dat Iran zich zou houden aan de in 2015 ondertekende overeenkomst. Toch blijft de mogelijkheid bestaan dat het nucleaire programma weer zijn volledige capaciteit krijgt, mochten er nieuwe sancties worden opgelegd of mochten de VS de overeenkomst verbreken – zoals president Donald Trump in 2018 deed. 

Europa is volgens Borrell van mening dat “de Iraanse eisen redelijk zijn” en hoopte dat de VS positief zouden reageren. De reactie kwam echter van de echte besluitvormers – de Amerikanen, niet de Europeanen – die de Iraanse voorstellen afwezen.

Het ontbrak de Amerikaanse regering aan enthousiasme vanwege de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen en de onderhandelingen werden maandenlang opgeschort. Tegen het einde van de verkiezingen zorgde de terugkeer van de Republikeinen naar de leiding van het Congres voor koudwatervrees bij president Biden, die wachtte met het sturen van zijn boodschappen naar Teheran, en dat pas de afgelopen dagen deed.

De eerste boodschap van de VS kwam via Qatar toen president Biden zei dat hij Iran wilde “bevrijden”. De reactie van de VS kwam van de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur, die de uitspraak van Biden rechtvaardigde als “slechts een verspreking”. De tweede boodschap van de VS kwam onmiddellijk nadat Iran had aangekondigd dat het de ondergrondse kerncentrale van Fordow, die drie jaar geleden na het mislukken van de nucleaire overeenkomst werd heropend, had hersteld om het uranium te verrijken van 20 procent tot 60 procent. Iran heeft nu de Natanz en Fordow fabrieken, die 60 procent verrijkt uranium produceren: de overeenkomst van 2015 bepaalde slechts 3,6 procent.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Anthony Blinken was eerlijk toen hij zei dat hij weinig mogelijkheden zag om een nucleaire deal met Iran te herstellen. Zelfs als de Iraanse voorraad verrijkt uranium 386,4 kilo van 20 procent en 62,3 kilo van 60 procent bedraagt, ligt die nog steeds buiten wat het westen als de gevaarlijke zone beschouwt. Iran moet een niveau van 90% verrijkt uranium hebben om kernbommen te maken, wat als gemakkelijk te verhogen wordt beschouwd na het verwerven van nucleaire technologische kennis. Niets weerhoudt Iran ervan een nucleaire staat met militaire atoomcapaciteiten te worden na het mislukken van de regimewisseling, met inbegrip van de moord op zijn wetenschappers of de sabotage van de atoomfabrieken. Wat Iran ervan weerhoudt atoombommen te maken, is dus alleen het besluit van Wali al-Faqih Sayyed Khamenei en niet de capaciteiten van de Iraanse kernwetenschappers of de kerncentrales, die over voldoende geavanceerde centrifuges beschikken om elk gewenst niveau te bereiken. 

Een van de schijnbare problemen tussen de VS en Iran lijkt de IAEA te zijn en haar eis dat Iran de ontdekking van uraniumsporen op drie onaangekondigde locaties verklaart. Iran zelf beschouwde deze kwestie als afgesloten in 2015, toen president Barack Obama de deal ondertekende. Volgens Iraanse functionarissen is de heropleving van de IAEA-eis niets meer dan een Amerikaans excuus om niet naar de nucleaire deal terug te keren. Zij merken op dat de informatie aan het IAEA is verstrekt door de Israëlische inlichtingendienst en ongeloofwaardig is. Ze is onbetrouwbaar, wat niet nieuw is voor die organisatie. 

Als de VS of het IAEA deze excuses herhalen, drijft dat het niveau van de onderhandelingen op tot een “dialoog tussen doven”. Verschillende factoren verhinderden dus de terugkeer van de nucleaire overeenkomst in de laatste halve termijn die president Biden nog rest, vooral het terug aan de macht komen van premier Benjamin Netanyahu, die tegen elke overeenkomst met Iran is en het niet eens is met president Biden. Bovendien verhoogt het verlies van het leiderschap van de Democraten in het Congres de druk op Biden, vooral omdat de Republikeinen geen akkoord met Iran willen en zich consequent tegen het akkoord verzetten. Ook is er de Amerikaans-Russische oorlog in Oekraïne. Iran toonde zijn militaire minachting voor de VS en de NAVO door Rusland te voorzien van drones die het militaire evenwicht snel verstoorden en Moskou hielpen zijn verliezen te beperken. 

Ten slotte motiveert het gebrek aan Amerikaanse bereidheid en belangstelling om de sancties op te heffen, zolang Iran ver verwijderd blijft van de bouw van een kernbom, de functionarissen in Washington niet om haast te maken met een akkoord. Daarom blijft het Amerikaanse beleid van tijdverspilling overheersen, en blijft de dialoog tussen Iran en de VS een dialoog van doven.

Copyright Elijah J. Magnier – niet kopiëren, reproduceren of opnieuw verspreiden zonder voorafgaande toestemming. Voor vragen kunt u contact opnemen met EJM. 

Advertisements
Advertisements
Advertisements