Zelensky, Van held tot hachelijk: De veerkracht van Rusland en de veranderende houding van het Westen ten opzichte van Oekraïne.

Geschreven door – Elijah J. Magnier:
Vertaald door – Francis J.

Een warme ontvangst en aanzienlijke steun kenmerkten het eerste bezoek van de Oekraïense president Volodymyr Zelensky aan de Verenigde Staten. In die tijd hadden de Democraten het voor het zeggen in het Congres en sloten ze zich naadloos aan bij de Democratische Amerikaanse president Joe Biden. Zelensky, die in de beginfase van de oorlog stelling had genomen tegen de macht van Rusland, werd bejubeld als een held, die deed denken aan het verzet van Afghanistan tijdens de invasie van de Sovjet-Unie in 1979. Deze bewondering vertaalde zich in aanzienlijke financiële en militaire steun voor Oekraïne. Washington faciliteerde zelfs podia op het wereldtoneel voor Zelensky om de benarde situatie van zijn land te verwoorden. De Amerikaanse regering, onder leiding van Biden, gaf tientallen miljarden steun, waardoor Zelensky in een proxyoorlog verwikkeld leek te raken, in de hoop het Kremlin te strikken in een situatie die vergelijkbaar was met het conflict tussen de Sovjet-Unie en Afghanistan.

Het aanvankelijke enthousiasme en de internationale solidariteit voor de Oekraïense president Volodymyr Zelensky lijkt echter tanende en het politieke landschap verschoof tijdens zijn recente bezoek aan het Congres. Deze keer werd hij sceptischer ontvangen, vooral door de Republikeinse leiders die nu de overhand hebben. Hun grootste zorg betrof de transparantie van de manier waarop Oekraïne Amerikaanse fondsen gebruikte. Bovendien was er een merkbare terughoudendheid om Zelensky een podium te geven tijdens een gezamenlijke zitting in het Congres, gebaseerd op twijfels over de vooruitzichten van Oekraïne om een beslissende overwinning op Rusland te behalen. Deze verandering in houding onderstreept de evoluerende dynamiek van de Amerikaanse politiek en de gevolgen daarvan voor de internationale betrekkingen.

Naarmate het conflict voortduurt, zijn er tekenen dat het tij zich mogelijk tegen hem keert, zowel politiek als in termen van tastbare steun. Europese landen die Oekraïne ooit steunden, lijken hun positie te heroverwegen. De economische en militaire deuren die ooit wijd open stonden voor de regering van Zelensky lijken nu minder toegankelijk. Deze verschuiving weerspiegelt niet alleen oorlogsmoeheid, maar ook een herafweging van geopolitieke belangen en de praktische aspecten van langdurige betrokkenheid bij een aanslepend conflict.

Hoewel het nog te vroeg is om te zeggen dat Zelensky volledig geïsoleerd is op het internationale toneel, suggereert de veranderende dynamiek dat Oekraïne de komende fasen van het conflict misschien zal moeten navigeren met minder steun van buitenaf. Er zijn veel redenen voor deze verschuiving, variërend van economische druk en politieke overwegingen tot de pure onvoorspelbaarheid van de uitkomst van de oorlog.

Terwijl Zelensky met deze uitdagingen worstelt, blijft de bredere vraag overeind: Zal de veranderende houding van de internationale gemeenschap invloed hebben op de oorlog, en zo ja, hoe zal Oekraïne zich aanpassen aan deze nieuwe realiteit?

De recente verandering in het Amerikaanse Congres, met de Republikein Kevin McCarthy aan het roer, heeft diepere onderstromen in het Amerikaanse buitenlandse beleid ten aanzien van Oekraïne aan het licht gebracht. McCarthy’s assertieve verklaring dat er “geen blanco cheque voor Oekraïne” zou zijn, betekende een scherpe afwijking van de eerdere steun onder leiding van de Democraten. De verklaring leidde tot een openhartige reactie van president Joe Biden, die kort de bredere implicaties van het conflict schetste. “Ze [Tepublikeinen] begrijpen het buitenlands beleid niet. Het gaat niet alleen om Oekraïne. Het gaat om (de eenheid van) de NAVO. Het gaat om (de invloed van Amerika in) Oost-Europa,” zei Biden.

De opmerkingen van Biden geven een idee van het strategische belang van het Oekraïne-conflict, dat veel verder gaat dan de directe territoriale geschillen. De oorlog dient als lakmoesproef voor de relevantie en eenheid van de NAVO, vooral in het kielzog van de controversiële uitspraak van de Franse president Emmanuel Macron dat “de NAVO hersendood is” en zijn oproep aan Europa om een eigen defensiemechanisme te ontwikkelen, ook tegen mogelijke dreigingen van de VS.

In reactie op dergelijke gevoelens riep Biden de NAVO-leden bijeen door de verwachte voordelen van een verenigd front tegen Rusland te benadrukken. Hoewel er bij het begin van het conflict in februari 2022 aanvankelijk weerstand was van kritische Europese spelers zoals Frankrijk en Duitsland, sloten zij zich uiteindelijk aan bij het standpunt van de VS.

De strategische afweging van de VS is echter op de proef gesteld. In tegenstelling tot wat Washington had verwacht, bezweek Rusland niet onder de druk en stortte zijn economie niet in als gevolg van de strenge westerse sancties. In plaats daarvan vond Moskou solidariteit bij landen van over de continenten. In het bijzonder landen als India, verschillende Afrikaanse en Latijns-Amerikaanse staten en enkele staten in het Midden-Oosten die afzagen van sancties tegen Rusland, maar wel openlijk opriepen tot het staken van de vijandelijkheden.

Deze wereldwijde reactie onderstreept de complexiteit van het Oekraïne-conflict en de verstrekkende gevolgen ervan. Het is niet zomaar een regionaal geschil, maar een weerspiegeling van het verschuivende zand van de mondiale geopolitiek en de veranderende dynamiek van macht en invloed in de 21e eeuw.

Het langverwachte Oekraïense tegenoffensief, dat afgelopen voorjaar door de VS en Oekraïne werd toegejuicht als een doorbraak in de Russische verdediging, heeft de hooggespannen verwachtingen niet waargemaakt. De operatie was meer dan alleen maar een militaire strategie en werd gezien als een morele opkikker voor de westerse bondgenoten die worstelen met een haperende economie, stijgende oorlogskosten en een verzwakkende Europese munt. Maanden na het offensief heeft Oekraïne echter slechts een kleine doorbraak bereikt, die de hype van voor de oorlog nauwelijks waarmaakt en amper een deuk kan slaan in de formidabele Russische verdediging die het Kremlin zorgvuldig heeft opgebouwd.

Bovendien heeft de groeiende bezorgdheid over corruptie binnen het Oekraïense bestuur de militaire tegenslagen nog verergerd. Deze zorgen bereikten een hoogtepunt tijdens het recente bezoek van de Oekraïense president Zelensky aan de VS. De leiding was in handen van House Majority Leader Kevin McCarthy, die scherp opmerkte: “Het Amerikaanse volk wil weten waar hun geld aan besteed wordt. Dit gevoel werd versterkt toen Zelensky zijn minister van Defensie, Oleksii Reznikov, ontsloeg na ernstige beschuldigingen van wijdverspreide corruptie in een ministerie dat in de voorhoede van de oorlogsinspanningen staat, miljarden dollars verbruikt en de belangrijkste ontvanger van oorlogshulp is.

McCarthy’s onderzoek hield niet op bij financiële transparantie. Hij vroeg ook: “Waar is het plan voor de overwinning (op Rusland)?”. Dergelijke uitspraken onderstrepen een groeiende Amerikaanse ontgoocheling over het gebrek aan tastbare vooruitgang op het terrein en het onvermogen van de Oekraïense strijdkrachten om aanzienlijke vooruitgang te boeken tegen de Russische verdediging. De ooit openlijke Amerikaanse financiële steun voor Oekraïne lijkt af te nemen, nu Republikeinse senatoren en leden van het Congres een brief hebben geschreven waarin ze zich verzetten tegen verdere economische en militaire hulp….